ارزیابی مولفه های کالبدی بناهای مسکونی شهر تبریز با رویکرد کیفیت بصری

در سال‏های اخیر، موضوع تحلیل کیفیت بصری جداره‏های بناهای مسکونی و قابلیت ترجمه آن به زبان محیط و معماری در آثار تاریخی، موردتوجه پژوهشگران این حوزه از دانش قرارگرفته است و متخصصان این حوزه تلاش نموده‏اند تا با کاربست این مفاهیم در معماری امروز، به تعالی بناهای امروزی منبعث از شناخت بناهای تاریخی بپردازند. بدین منظور، هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تدوین مدل تحلیلی کیفیت بصری جداره‏های بناهای مسکونی در خانه‏های تاریخی قاجاری شهر تبریز به منظور سنجش تاثیرگذاری عوامل کیفیت بین عناصر جداره‏های مسکونی در جذابیت بصری، کالبدی و ذهنی است. در این راستا، پژوهش حاضر بر مبنای هدف، از نوع کاربردی و ازلحاظ نحوه گردآوری داده‏ها از نوع توصیفی همبستگی هست که در آن از تعداد 50 کارشناس در فرآیند پژوهش استفاده گردید. بر این اساس، برای نیل به اهداف مطالعه، از دو نرم‏افزار SPSS26 (ارایه اطلاعات توصیفی) و Smart PLS3 (ارایه مدل معادلات ساختاری و سنجش تاثیر متغیرها بر هم) استفاده گردید. نتایج به دست آمده از پژوهش، نشان از تاثیرگذاری مثبت، قوی و معنی‏دار متغیر کیفیت عناصر باکیفیت بصری (با ضریب مسیر 667/0)، تاثیر نسبتا قوی و معنی‏دار عناصر کیفیتی بر عوامل کالبدی (با ضریب مسیر 567/0) و نهایتا تاثیرگذاری متوسط و معنی‏دار عوامل کیفیتی بر مولفه‏ های ذهنی (با ضریب مسیر 447/0) در جداره‏های مسکونی خانه ‏های قاجاری است. رویکرد انتخاب شده در پژوهش حاضر، ازجمله رویکردهای نوینی محسوب می‏شود که نتایج آن می تواند در نحوه بیان و معرفی ارتباطات کالبدی و پیوستگی فضای بیرونی، به خوانش مجدد در بناهای مسکونی امروزی بپردازد.