تحلیل معنایی پسوند کوچک ساز «- ک» در زبان فارسی براساس الگوی ژورافسکی و نظریه آمیختگی مفهومی

پسوند کوچک ساز «- ک» یکی از رایج ترین پسوندهای کوچک ساز در زبان فارسی است. در این جستار، به منظور مداقه در تحلیل معنایی واژگان حاوی پسوند «- ک»، داده ها از پیکره هایی مانند کافنامه (کسروی، 1330)، لغت نامه دهخدا (دهخدا، 1342)، پیکره زانسو (کشانی، 1372)، فرهنگ سخن (انوری، 1382) و پیکره ویکی پدیا (کریمی و همکاران، 2017) گردآوری شدند. سپس با استفاده از الگوی جهانی مقوله شعاعی کوچک ساز ژورافسکی (1996) واژه های مشتق در 8 مقوله معنایی دسته بندی شدند و فرایندهای معنایی ایجاد و بسط استعاری آنها بر اساس نظریه آمیختار مفهومی فوکونیه و ترنر (1996) بررسی شد. یافته ها نشان داد مقوله ها و فرایندهای شکل گیری و بسط مقوله ها مانند استعاره، استنباط، تعمیم و انتزاع لامدا تا حد زیادی مطابق الگوی جهانی کوچک سازها است اما ضرایب تغییر نیز همان طور که ژورافسکی پیش بینی کرده است در آن مشاهده می شود. همچنین با توجه به تحلیل های مبتنی بر مدل آمیختار مفهومی می توان استدلال کرد تمام فرایندهای مطرح در مدل ژورافسکی دارای انتقال بیناحوزه ای هستند.