مفهوم پردازی و ارائه الگوی اشراف فرماندهی از دیدگاه فرمانده معظم کل قوا: تبیین نسبت آن با مفهوم مدیریت عملکرد سازمانی

نظریه اشراف فرماندهی از جمله دانش های سازمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود که توسط فرمانده معظم کل قوا در اواخر دهه 70 ابداع و به مرور معرفی گردیده است. هدف پژوهش حاضر، تبیین مفهوم و ارایه الگوی اشراف فرماندهی از منظر فرمانده معظم کل قوا و نسبت آن با مدیریت عملکرد سازمانی است. بر این اساس، بیانات معظم له مبتنی بر روش داده بنیاد استخراج و تحلیل شد. در مرحله کدگذاری باز و براساس تمامی بیانات مستقیم ایشان درباره اشراف فرماندهی، 293 کد اولیه، 34 مفهوم و 13 مقوله تولید شد. در مرحله کدگذاری انتخابی و براساس بیانات غیرمستقیم ایشان درباره اشراف فرماندهی، 359 کد اولیه و 11 مفهوم جدید تولید و عناوین 6 مفهوم بازنگری شد. در نهایت، الگوی اشراف فرماندهی براساس کدگذاری نظری در سه سطح شامل عوامل زمینه ای، فرآیند و نتایج و دستاوردها استخراج شد. اعتبار الگوی تحقیق از دو منظر فرآیندی و محتوایی بررسی و تایید شد. نتایج این پژوهش نشان داد، اولا، مفهوم عملکرد سازمانی در بوم نیروهای مسلح، مشخصه های خاص خود را دارد. ثانیا، اشراف فرماندهی، مفهومی متفاوت اما مرتبط با مدیریت عملکرد سازمانی است و مشخصه بارز آن در رصد، ارزیابی و تحلیل واقعیت ها یا وضعیت سازمانی است. توجه به مبانی و رهنمودهای ایمانی و اعتقادی اسلام و همچنین موضوعات بومی کشور و سازمان نیروهای مسلح از ویژگی های بارز الگوی اشراف فرماندهی به شمار می رود. از این جهت، نسبت به مدل های مدیریت عملکرد (سازمانی) از اهمیت و کاربردپذیری بیشتری برای سازمان های نظامی کشور و احتمالا بخش دولتی برخوردار است.