تعهدات زیست محیطی شرکتهای فراملی و مسئولیت بین المللی مرتبط با نقض تعهدات ؛ مطالعه موردی آلودگی دریای مازندارن

گسترش دامنه تاثیرگذاری شرکتهای فراملی، موجب گردیده است که عملکرد این شرکتها همواره مورد توجه حقوق بین الملل قرار گیرد. یکی از حوزه های مورد بحث در مورد این شرکت ها، مساله نقض های زیست محیطی در نتیجه فعالیت های آنهاست. موارد متعدد تخریب و آلودگی محیط زیست توسط این شرکت ها، ضرورت تبیین استانداردهای بین المللی حاکم بر رفتار زیست محیطی آنها و نیز مسیولیت ناشی از موارد نقض را مطرح می نماید. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی به این سوال پاسخ می دهد که در چارچوب حقوق بین الملل، چه قواعدی بر رفتار زیست محیطی متخلفانه ی این شرکت ها حاکم است و مسیولیت بین المللی آنها به چه نحو است؟ فرضیه مقاله این است که اگرچه حقوق بین الملل توانسته است حداقل های زیست محیطی (قواعد حقوقی نرم) را در ارتباط با این شرکت ها تدوین نماید، اما همچنان دو موضوع الزامات زیست محیطی و نیز مسیولیت نقض این الزامات، چالش برانگیز است. از حیث مسیولیت بین المللی بابت نقض تعهدات زیست محیطی هم قواعد عام حقوق بین الملل قابل اعمال است. با توجه اهمیت دریای مازندران و حفاظت از محیط زیست آن، موضوع آلودگی نفتی این دریا توسط شرکت های فراملی طرف قرارداد با جمهوری آذربایجان نیز به عنوان یک موضوع مبتلابه مورد بررسی اجمالی قرار می گیرد.