بررسی برخی واکنش های فیزیولوژیکی و آنتی اکسیدانی گیاه لگجی (.Capparis spinosa L) تحت تاثیر تنش شوری

لگجی (.capparis spinosa L) یک گیاه سازگار و چندمنظوره است که می تواند فرصتی ارزشمند برای افزایش سطح سبز و جلوگیری از فرسایش خاک در مناطقی با آب وهوای گرم و خشک فراهم کند. به منظور ارزیابی مقاومت به شوری و تعیین تاریخ کاشت مناسب گیاه لگجی برای ازدیاد موفقیت آمیز و تقویت پوشش گیاهی در کانون های بحرانی ریزگرد آزمایشی به صورت کرت های خردشده با 3 تکرار در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. تیمارها شامل چهار تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی (15 مهر، 15 آبان، 15 آذر، 15 دی) و فاکتور فرعی شامل چهار سطح شوری (شاهد (آب شهری)، 15، 30 و 45 dS m-1) بود. نتایج نشان داد که با افزایش شوری محتوای رنگیزه های فتوسنتزی کاهش یافتند. مقایسه میانگین ترکیب تاریخ کاشت و شوری نشان داد که در همه تاریخ کاشت ها، افزایش شوری سبب کاهش محتوای کلروفیل می شود. محتوای کاروتنویید نیز تحت تاثیر تنش شوری کاهش یافت. کاشت گیاه لگجی در تاریخ 15 مهر و 15 آبان تاثیر مثبتی بر میزان فتوسنتز خالص دارد و اثر شوری در این تاریخ کاشت ها بر میزان فتوسنتز کمتر است. با افزایش تنش شوری محتوای پروتیین به طور معنی داری کاهش یافت ولی محتوای مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، پراکسیداز (POD) و آسکوربات پراکسیداز (APX) افزایش نشان دادند. مشاهدات ما در مورد محتوای یونی در اندام-هوایی نشان داد که محتوای یون سدیم (+Na) با زیادشدن میزان شوری افزایش یافت و محتوای یون پتاسیم (+K) کاهش نشان داد، اما در هر سطح شوری مقدار سدیم کمتر از پتاسیم بود. نتایج خصوصیات فیزیولوژیکی و نسبت +Na+/K نشان داد که گیاه لگجی یک گونه تقریبا متحمل به شوری (تا 15 dS m-1) است و به نظر می رسد که می تواند یک گزینه مناسب برای ازدیاد موفقیت آمیز در مناطق خشک و نیمه خشک و شور ایران و جلوگیری از فرسایش خاک در این مناطق باشد.