آیند‎ه زیست اخلاقی ایرانیان در پرتو عرفی شدن و سکوت: (تحلیل واکنش دانشجویان در مواجهه با امر حجاب در گروه مجازی)

باتوجه‎به اهمیت رعایت حدود الهی، در ابعاد فردی و اجتماعی، پژوهش حاضر به بررسی میزان پای‎بندی دانشجویان به رعایت دستورات دینی و دعوت یکدیگر به پاسداشت ارزش ها و دوری از ضدارزش ها پرداخته است. این بررسی آینده‎پژوهانه، با رویکرد هنجاری و به روش تحلیل مضمون از نوع شبکه مضامین، با مطالعه یک گروه‎ مجازی دانشجویی صورت پذیرفت. محتواهای ارایه‎شده از سوی کاربران مشارکت‎کننده در واکنش به نهی‎ازمنکر بدحجابی، اعم از متن، تصویر، ایموجی، استیکر و گیف، ثبت و مورد تحلیل قرار گرفت. در نتیجه 15 مضمون پایه، به‎دست آمد که بعد از ترکیب و تلخیص در چهار مضمون سازمان‎دهنده «غوغاگری»، «بهانه‎تراشی»، «شمع خاموش» و «سم سکوت» طبقه‎بندی شدند و درنهایت تک مضمون فراگیر «جولان باطل» شکل گرفت. رفتارهای یک گروه اقلیت و سکوت اکثریت دانشجویان در این گروه مجازی، به‎گونه ای رقم خورد که نه‎تنها پدیده بدحجابی تقبیح نشد، بلکه فرد منتقد، مجبور به پاک کردن پیام های خود شد. ازاین‎رو، آینده محتمل خبر از عقیم ماندن نهی ازمنکرها، افزایش سکوت و بی تفاوتی در برابر ضدارزش‎ها، عوض شدن جای منتقد و خطاکار و استبداد رفتاری افراد خطاکار خواهد داد. یافته های پژوهش حاضر می‎تواند تلنگری برای مدیران فرهنگی، در جهت توجه به ضریب برخی از تصمیم‎ها، در فضای مجازی و یا در سطح جامعه به شمار آید.