بکارگیری تکنیک HEART برای شناسایی و ارزیابی خطاهای انسانی در اتاق کنترل مرکزی ترافیک راه آهن

در بسیاری از محیط های شغلی، به ویژه اتاق های کنترل، امکان وقوع خطای انسانی وجود دارد. با توجه به نقش حیاتی اتاق کنترل مرکزی ترافیک راه آهن در هدایت و کنترل انواع قطارها در طول شبکه خطوط ریلی، رخداد هرگونه خطا در این اتاق کنترل می تواند منجر به وقوع حادثه فاجعه باری شود. لذا هدف از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی خطاهای انسانی در اتاق کنترل مرکزی ترافیک راه آهن با استفاده از تکنیک HEART است.

این مطالعه توصیفی-مقطعی در سال 1400 انجام شد. در این پژوهش با استفاده از روش HTA، وظایف و زیر وظایف شناسایی شدند. سپس با استفاده از تکنیک HEART احتمال خطای انسانی مورد ارزیابی قرار گرفت.  

بر اساس نتایج روش HTA، 67 وظیفه اصلی و 149 زیر وظیفه شناسایی گردید. نتایج بررسی احتمال خطای انسانی با استفاده از تکنیک HEART نشان داد که سه وظیفه اصلی سمت شغلی کارشناس سیر و حرکت (تقسیم دیزل ها، برقراری اولویت حمل بار و برنامه ریزی حرکت قطارها) بیشترین احتمال خطا را به خود اختصاص داده بودند. علاوه بر این، از مهم ترین عوامل موثر بر بروز خطای انسانی می توان به «شواهدی از وجود بیماری در بین کارکنان»، «اختلال خواب»، «بی تجربگی»، «ناآشنا بودن» و «استرس» اشاره کرد.

نتایج این مطالعه بیانگر این امر است که کارکنان اتاق کنترل مرکزی ترافیک راه آهن مستعد بروز خطا هستند و در صورت بروز خطا توسط این کارکنان حوادث جبران ناپذیری به وقوع خواهد پیوست. به همین منظور می بایست در جهت کاهش احتمال خطای این کارکنان تدابیری از جمله بکارگیری برنامه های نوبت کاری منظم و مناسب، استفاده از افراد متبحر و با صلاحیت و غیره را در نظر گرفت.