بررسی و نقد معرفت شناسی مکتب سیستمی از دیدگاه قرآن

معرفت پدیده ها همواره یکی از دغذغه های اصلی مجموعه انسانی بوده و طی اعصار و امصار به این مسیله اهتما ویژه داشته است. این مهم، نشانه اهمیت شناخت بوده و ذهن دانشمندان خردورز را به خود مشغول کرده است؛ زیرا آگاهی، نمایانگر جریان های معرفتی و مکاتب اجتماعی است که در درون جامعه قد برافراشته و طیفی از اندیشمندان را حامی و پیرو خود ساخته است. معرفت حقایق پدیده ها، برای مجموعه انسانی حیاتی است. معرفت شناسی جهت داوری صحت وسقم معرفت انسان ، نقش ویژه دارد. معرفت شناسی مدیریت سیستمی ماهیت عینیت گرایی داشته و باید در چارچوب رویکرد اثبات گرایی، تجزیه و تحلیل شود. موضوع معرفت مدیریت سیستمی محیط و عوامل تاثیرگذار محیطی بر سیستم بوده و عقل، پدیده های عینی و محیط منبع معرفت آن است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تلفیقی مرکب از روش اکتشافی، فراترکیب و استنطاقی ابتدا به تحلیل معرفت شناسی مدیریت سیستمی درباره ماهیت، رویکرد، موضوع و منبع معرفت پرداخته و یافته های دانشی را با بهره گیری از روش استنطاقی به منزله پرسش های محوری برای دریافت پاسخ بر قرآن عرضه کرده است. یافته ها نشان می دهد که معرفت از منظر کلام وحی ماهیت صرفا مادی نداشته و بعد معنوی آن به مراتب برجسته تر است. قرآن معرفت نسبت به محیط و عوامل تاثیرگذار آن بر کیفیت اقدامات و کنش های سازمان را ضروری می داند، ولی موضوع معرفت را از محیط و عوامل محیطی، به خدا، انسان، محیط، عوامل محیطی و رابطه میان آن ها توسعه می بخشد و تصریح دارد که منابع معرفت افزون بر طبیعت و عقل ابزاری، تاریخ و وحی است.