تاثیر کرم خاکی گونه Eisenia fetida در فراهمی زیستی خاک های آلوده به سرب در حضور ماده آلی

مطالعه با هدف کارایی کرم های خاکی Eisenia fetida در پالایش زیستی خاک های آلوده به سرب در حضور ماده ی آلی انجام شد. در این مطالعه 6 نمونه خاک از عمق صفر تا 15 سانتی متری در فواصل متفاوت اطراف معدن آهنگران و یک نمونه خاک (نمونه شاهد) از منطقه غیر آلوده جمع آوری شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با عامل اول نوع کودهای آلی (کود گاوی، پوره ی هویج، ورمی کمپوست و شاهد) و عامل دوم وجود یا عدم وجود کرم خاکی مورد بررسی قرار گرفت. 12 عدد کرم خاکی با وزن بین 3/0 تا 6/0 گرم برای هر نمونه خاک (300 گرم)، انتخاب شدند. کرم ها به مدت 42 روز در معرض خاک های آلوده به سرب با غلظت 19/133 تا 13250 میلی گرم بر کیلوگرم قرار گرفتند. در پایان آزمایش غلظت سرب در خاک و بدن کرم های خاکی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت سرب در بافت کرم های خاکی در تمام تیمارها در نقطه 3S و 2S یافت شد که این نقاط نسبت به سایر نقاط نمونه برداری به این فلز آلوده تر بودند. کرم های خاکی دارای ظرفیت های متفاوت برای جذب و تجمع سرب دارند. مقدار فاکتور تجمع زیستی برای فلز سرب در نقطه ی7S بیشتر از یک بدست آمد. افزایش قابل توجهی در مقدار سرب تبادلی (50 میلی گرم در کیلوگرم) در تیمار کود گاوی بدون تلقیح شده با کرم خاکی مشاهده شد. همچنین کاربرد کود آلی (هر سه تیمار) با کرم خاکی مقدار فلز سرب را در بخش کربناته کاهش داد.