بررسی اجمالی وضعیت عناصر پرمصرف، شوری و کربن آلی در خاک برخی اراضی شالیزاری استان گیلان

عدم آگاهی از تغییرات عناصر موجود در خاک مزارع مختلف و توصیه های یکسان کودی سبب می شود که برخی خاک ها بیشتر و برخی کمتر از حد نیاز خود کود دریافت کنند. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات مکانی و وضعیت عناصر پر مصرف شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم و برخی ویژگی های مهم خاک از جمله کربن آلی، قابلیت هدایت الکتریکی وpH  در برخی شالیزارهای گیلان اجرا شد. به این منظور، در سال زراعی 1398 و قبل از آماده سازی زمین برای کشت، از عمق صفر تا 30 سانتی متری خاک مزارع شالیزاری مناطق ماسال ، رودبار، مقداد (خشکبیجار، لشت نشا، خمام) و سیاهکل در استان گیلان با فواصل حداقل 500 متر نمونه برداری بصورت مرکب انجام شد. با استفاده از نتایج تجزیه خاک، وضعیت ویژگی های مورد نظر بر پایه آمار توصیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس، محدوده مناطق بیش بود و کمبود عناصر غذایی در اراضی شالیزاری تعیین شد. بررسی داده ها نشان داد که در مناطق مورد بررسی عنصر فسفر یکی از محدودیت های عمده بود به طوری که بیشتر از 80% خاک های نمونه برداری شده منطقه سیاهکل، 72% خاک های منطقه رودبار، 65% خاک های منطقه ماسال و54% خاک های منطقه مقداد دچار کمبود فسفر قابل استفاده بودند. در مناطق یاد شده، پتاسیم شرایط بهتری نسبت به فسفر داشت به طوری که درمنطقه سیاهکل 3/51% خاک ها، در منطقه رودبار 31٪، در منطقه ماسال 66٪ و در منطقه مقداد 26٪ خاک های نمونه برداری شده دارای پتاسیم قابل استفاده کمتر از سطح بحرانی بود. همچنین در منطقه مقداد 4/19٪ خاک ها، در ساهکل 6/36٪ ، در ماسال 4/48٪ و در رودبار100٪ خاک های مزارع نمونه برداری شده دارای نیتروژن کمتر از سطح بحرانی بود. بررسی وضعیت خاک های شالیزاری نقاط نمونه برداری حاکی از آن بود که توزیع مکانی عناصر غذایی پرمصرف یکسان نبود. بر این اساس، توصیه های کودی یکسان برای اراضی مختلف شالیزاری مناسب نبوده و توزیع کود در شهرستان های مختلف استان باید با توجه به وضعیت خاک هر منطقه انجام شود