ویژگی های رژیم بادی و پتانسیل حمل ماسه در تپه های ساحلی (مطالعه موردی: جاسک)

تپه های ماسه ای ساحلی، یکی از اشکال مورفولوژی مهم مناطق ساحلی است که در پشت ساحل تشکیل می شود. در این مناطق معمولا بادهای فراوان و کافی برای انباشت رسوبات وجود دارد. بنابراین، این تپه ها در نقاطی که ذخیره رسوبی، حمل رسوب، اقلیم و فضای کافی اجازه دهد، ایجاد و توسعه می یابند و اشکال مختلفی را به وجود می آورند. اهمیت نقش تپه های ماسه ای ساحلی به عنوان مانعی در برابر امواج و مخزنی از شن و ماسه، منبع تغذیه ساحل در برابر فرسایش است. بخش عمده ای از ساحل شرقی بندر جاسک را تپه های ماسه ای ساحلی تشکیل می دهد. هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی های رژیم بادی و قابلیت حمل ماسه در ساحل شرقی این بندر است. بر همین اساس، با استفاده از داده های سرعت و جهت باد ساعتی طی بازه زمانی بیست ساله (1399-1380) ایستگاه سینوپتیک جاسک و با استفاده از نرم افزار WRPlot، گلباد سالانه و فصلی و با استفاده از نرم افزار Sand Rose Graph، گلماسه سالانه، فصلی و ماهانه ایستگاه مورد نظر بررسی شد. نتایج گلبادهای سالانه و فصلی نشان داد که جهت باد غالب، عمدتا غربی است. بیشترین فراوانی بادهای فرساینده نیز در فصل تابستان و در ماه های مرداد و شهریور است و کمترین فراوانی در فصل پاییز و در آبان ماه مشاهده می شود. جهت باد ماسه آور نیز عمدتا شمال غربی است. انرژی باد در منطقه جاسک براساس قابلیت حمل، در کلاس کم قرار دارد که بیشترین و کمترین میزان به ترتیب در آبان و مهر است. از سوی دیگر، توانایی دبی ماسه براساس میانگین قابلیت حمل ماسه (DP=257 v.u) برای این محدوده در حدود هیجده مترمکعب در واحد عرض برآورد می شود. براساس بازدیدهای میدانی و تصاویر ماهواره ای، پهنه های ماسه ای در این منطقه وسعت بیشتری دارند و سایر تپه های عرضی، سیف و برخان  در وسعت کمتر تشکیل شده و توسعه یافته اند و در کل، رشدی معادل 665/10 کیلومترمربع دارند.