سنگ نگاری و زمین شیمی دولومیت های سازند شهبازان و بررسی مرز احتمالی آن با سازند آسماری از دیدگاه ژئوشیمی عنصری (شمال خاوری کوهدشت، جنوب لرستان)

سازند شهبازان (ایوسن میانی تا پسین) از توالی های دولومیتی، سنگ آهک دولومیتی و مارن تشکیل شده است. به منظور بررسی سنگ نگاری و زمین شیمی نهشته های این سازند و تعیین مرز احتمالی آن با سازند آسماری یک برش چینه شناسی به ضخامت 121 متر در شمال خاوری کوهدشت انتخاب گردید. در این برش، سازند شهبازان با سنگ شناسی سنگ آهک و دولومیت به صورت ناپیوسته و هم شیب بر روی سازند آواری کشکان قرار گرفته و مرز بالایی آن توسط کربنات های سازند آسماری به صورت ناپیوستگی فرسایشی پوشیده شده است. مطالعات صحرایی و سنگ نگاری بر روی 90 مقطع نازک رسوبی و مطالعات زمین شیمی بر روی 30 نمونه از سازند دولومیتی شهبازان و 10 نمونه از سازند کربناته آسماری به روش های (EDS) و (EPMA) صورت گرفت. با توجه به داده های سنگ نگاری و زمین شیمی دو گروه از دولومیت ها شناسایی گردید. دولومیت های اولیه (دولومیکرایت ها) در اندازه های کمتر از 10 میکرون و دولومیت های ثانویه (دولومیکرواسپارایت ها و دولواسپارایت ها) در اندازه های بزرگتر از 10 میکرون مشاهده شدند. وجود شواهدی مانند تخلخل چشم پرنده ای، لامینه های جلبکی و اینتراکلست ها و نبود کانی های تبخیری در نمونه-های مورد مطالعه نشان داد، دولومیت های اولیه در یک مدل جزر و مدی تشکیل شده اند، سپس بر اثر تراوش شورابه های کف حوضه ای در پلت فرم کربناته سازند شهبازان دولومیت های ثانویه در یک مدل دیاژنزی دفنی کم عمق تا متوسط گسترش یافته اند. با استفاده از آنالیز عنصری مشخص گردید از دولومیت های اولیه به سمت دولومیت های ثانویه افزایشی در میزان عناصر Fe، Mg و Mn دیده می شود و همزمان میزان عناصر Sr، Ca و Na کاهش پیدا می کند. در مرز احتمالی بین سازندهای شهبازان و آسماری میزان Sr، Ca، Na، Sr/Mn و Ca/Mg افزایش و میزان عناصر Mn، Mg و نسبت Mn/Ca کاهش نشان می دهد. شواهد ژیوشیمیایی نشان داد تمام دولومیت های مورد مطالعه غیر استوکیومتری می باشند (Ca/Mg ≥2) و مقادیر بالای عنصر Na با میانگین 6/0 درصد وزنی دلالت بر این موضوع دارد.