تاثیر سوپرجاذب و مدیریت تلفیقی کودهای شیمیائی و آلی بر کاهش سمیت بور در نهال نارنج (Citrus aurantium)

جنوب استان کرمان با تولید مرکبات در حدود 500 هزار تن در سال، رتبه سوم در کشور را دارا می باشد. یکی از عوامل محدودکننده تولید در منطقه از نظر کمی و کیفی غلظت برخی عناصر بویژه بور (B) در آب آبیاری است. بررسی اثر کود آلی، سوپرجاذب و کود شیمیایی به همراه کلسیم بر کاهش سمیت بور آب آبیاری بر نهال نارنج بصورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال های 96 و 97 انجام گرفت. عوامل شامل کود گاوی در دو سطح (0 و 2 درصد وزنی)، سوپر جاذب با سه سطح (0، 1/0، 25/0 درصد وزنی) و کودهای شیمیایی در سه سطح (شاهد، مصرف متعادل کودهای شیمیایی بدون کلسیم بر اساس آزمون خاک و مصرف متعادل کودهای شیمیایی بر اساس آزمون خاک به همراه کلسیم از منبع نیترات کلسیم) بودند. آبیاری به روش قطره ای و با آب دارای EC 845 میکروزیمنس بر سانتیمتر و غلظت بور 55/1 میلی گرم در لیتر انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثرات ساده و تلفیقی سوپرجاذب، کودهای شیمیایی و آلی بر درصد برگ های دارای علایم سمیت بور، غلظت بور در سطح یک درصد معنی دار بود. بیشترین غلظت بور در برگ (3/144 mg/kg) در تیمار شاهد با بیشترین تعداد برگ های دارای علایم مسمومیت بور (97/22 درصد) و کمترین غلظت پتاسیم، منیزیم، آهن و روی مشاهده شد. تیمار مصرف توام 2 درصد ماده آلی+ 25/0 درصد سوپرجاذب+ مصرف متعادل کودهای شیمیایی بر اساس آزمون خاک (بدون کلسیم) کمترین درصد برگ های دارای علایم مسمومیت بور و کمترین مقدار بور را داشت اما بالاترین درصد افزایش منیزیم (4/136)، پتاسیم (4/197)، آهن (139) و روی (123) را نسبت به تیمار شاهد نشان داد. نتایج نشان داد که کاربرد جداگانه و تلفیقی کودهای شیمیایی و آلی به همراه سوپر جاذب در خاک های با سمیت بور قادر به کاهش اثرات سمیت و بهبود شرایط تغذیه ای گیاه می باشد.