بررسی مقایسه ای عناصر نمایشنامه در آثار نمایشی محمود دولت آبادی و سعدالله ونوس براساس دیدگاه ارسطو (مورد پژوهانه: نمایشنامه تنگنا و نمایشنامه بائع الدبس الفقیر)

ازآنجا که ساختار نمایش‎نامه بر پایه داستان است، هر نمایش‎نامه بایستی دارای ساختاری معین باشد تا خللی در داستان آن به وجود نیاید؛ بنابراین نمایش‎نامه ها نیز به مانند داستان ها دارای عناصری ویژه هستند که بررسی و تحلیل آن ها در پژوهش های امروزی، امری مهم تلقی می شود. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی مقایسه ای عناصر نمایش‎نامه در دو نمایش‎نامه تنگنا اثر محمود دولت آبادی از نویسندگان بزرگ معاصر ایران و بایع الدبس الفقیر اثر سعدالله ونوس نمایش‎نامه نویس معاصر سوری، با تکیه بر دیدگاه ارسطو، می پردازد. بر اساس یافته های این پژوهش، هر دو نویسنده، نمایش‎نامه های خود را برمبنای یک سری اصول و عناصر نگاشته اند. در این میان، همه عناصر ارسطو در دو نمایش‎نامه وجود دارد مگر ریتم و آواز که جایگاه ویژه ای در نمایش‎نامه تنگنا ندارد اما تفاوت هایی در برخی عناصر دیگر به چشم می آید؛ آنگاه که در عنصر شخصیت، تمام شخصیت های نمایش‎نامه دولت آبادی، فرعی هستند؛ در حالی که نمایش‎نامه ونوس، دارای شخصیتی محوری است که تمامی شخصیت های فرعی پیرامون وی می گردند و همچنین نوع بیان در دو اثر متفاوت است و اینکه منظره نمایشی نمایش‎نامه ونوس در چند پرده آمده در حالی که کل نمایش‎نامه دولت آبادی در صحن خانه ای قدیمی به نمایش درآمده است.