واکاوی پیوند سپیدایی با ارتفاع، شیب و وجه شیب در ایران زمین

سپیدایی رویه فراسنجی کلیدی است که تابعی از نوع سطح زمین است. در این پژوهش برای واکاوی پیوند سپیدایی با مولفه های ارتفاعی در ایران از داده های ترکیبی (تررا/ آکوا) سنجنده مودیس در بازه زمانی 1/1/1379 تا 29/12/1397 (6940 روز) به صورت روزانه و در تفکیک مکانی 500 متر بهره گرفته شد. همچنین داده های مدل رقومی ارتفاع ایران در تفکیک مکانی 500 متر و با سیستم تصویر سینوسی هماهنگ با تفکیک و سیستم تصویر داده های سپیدایی از تارنمای سازمان فضایی ناسا برداشت شد. در داده های مدل رقومی ارتفاع به کار رفته افزون بر ارتفاع نقاط، اطلاعات شیب و وجه شیب برای هر یاخته نیز در دسترس است. پیش از به کارگیری داده ها برخی پیش پردازش ها بر روی داده های رقومی انجام گرفت. بر مبنای نزدیک به 60 ملیارد یاخته، پیوند سپیدایی و ارتفاع از تراز دریا، یک الگوی قطعه به قطعه خطی را نشان داد. یعنی در ارتفاعات پایین رفتار سپیدایی یکنواخت، سپس کاهشی و از ارتفاع 1300 متری با افزایش ارتفاع، به سبب افزایش پوشش برفی سپیدایی افزایش می یابد. پیوند سپیدایی و وجه شیب نیز نشان داد که دامنه های جنوبی ایران، به سبب آفتاب گیری بیشتر، حدود 3 درصد سپیدایی بیشتری از دامنه های شمالی دارند. پیوند میان سپیدایی و شیب، خطی مستقیم است. به طوری که تا شیب 30 درجه سپیدایی کاهش می یابد اما در شیب های بالای 30 درجه سپیدایی افزایش خواهد داشت.