آثار شرط عدم مسئولیت در حقوق پزشکی با تاکید به قانون جدید مجازات اسلامی

زمینه و هدف:

 رضایت آگاهانه بیمار به درمان، هرچند شرط لازم برای اقدام پزشکی است، لکن شرط کافی برای معاف بودن از مسیولیت پزشکی نمی باشد و در این خصوص اخذ برایت از بیمار ضروری است و این به نوعی داخل در شرط عدم مسیولیت توسط پزشک قابل تفسیر می باشد، لذا اگر طبیب برایت کتبی از بیمار نگرفته باشد و عمل او موجب ورود خسارت به بیمار اعم از نقص یا تلف شود، از نظر مدنی و کیفری مسیول خواهد بود.

روش :

این تحقیق از نوع نظری بوده، روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می‏باشد و روش جمع‏آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‏ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.

ملاحظات اخلاقی: 

در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

بر اساس قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در صورتی که پزشک قبل از معالجه، از بیمار برایت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود، ضامن نخواهد بود، البته رضایت تحصیل شده باید دارای شرایط قانونی باشد تا بتوان به آن استناد نمود و به عنوان یک قانون کلی می توان گفت درمان بیمار بدون رضایت او به جز در موارد اورژانسی، عملی مسیولیت آور است، چراکه حق هر انسانی است که نسبت به جسم و جان خود دارای اختیار قانونی بوده و مورد حمایت قانون نیز باشد.

احترام به خودمختاری افراد یکی از اصول اساسی اخلاق عمومی بوده و در اخلاق پزشکی نیز به عنوان یک اصل پذیرفته شده است، این حق هم در اعلامیه جهانی حقوق بشر تحت عنوان «حق برخورداری از امنیت شخصی» بیان شده و هم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل 22 بر مصونیت جسم و جان از تعرض اشاره گردیده است و قانون مجازات اسلامی 1392 نیز در مواد 495 تا 497 به این موضوع و مسیولیت پزشک اشاره نموده است.