بررسی مقایسه ای اشعار فروغ فرخزاد و فریدون مشیری در رمانتیسم فردگرا و جامعه گرا

مکتب رمانتیسم در ادبیات معاصر به دو صورت رمانتیسم فردگرا و جامعه گرا مورد توجه شاعران قرار گرفته است و اغلب شاعران گرایش به آن یافته اند. در این مقاله اشعار فروغ فرخزاد و فریدون مشیری، که از شاعران شاخص رمانتیسم سرای معاصر هستند، با هدف بررسی بنیانهای فکری آنها در گرایش به رمانتیسم و بیان تفاوتها و شباهتها بصورت بررسی مقایسه ای تحلیل شده است.

روش تحقیق بصورت توصیفی - تحلیلی است و جامعه آماری شامل دیوان اشعار فرخزاد و کلیات شعر مشیری با عنوان «بازتاب نفس صبحدمان» است.

هر دو شاعر شعر را با رمانتیسم فردی آغاز کرده و در دهه چهل به رمانتیسم جامعه گرا گراییدند و همچنان رمانتیسم فردی را نیز ادامه دادند. در زمینه رمانتیسم جامعه گرا، آمیختگی رمانتیسم فردگرا و جامعه گرا در اشعار مشیری فراوانی دارد اما در شعر فرخزاد دیده نمیشود. در زمینه نقد جامعه، هر دو شرایط موجود جامعه را نپذیرفته و به نابسامانیها انتقاد کرده اند. فرخزاد توصیفگر جامعه رو به زوال است و زشتیها را برجسته تر از مشیری نشان داده است؛ درمقابل مشیری با امید به بهبودی جامعه، با نگرش تعلیمی از آن انتقاد کرده است.

فرخزاد و مشیری هر دو در پیروی از اصول مکتب رمانتیسم دارای اشتراک هستند اما بنیانهای فکری متفاوتی دارند. فرخزاد با تجربه زندگی شخصی خود به رمانتیسم روی آورده اما مشیری تجربه خیالی و شاعرانه دارد. فرخزاد در رمانتیسم جامعه گرا شاعری اجتماعی است؛ اما مشیری به آمیختگی رمانتیسم فردی و اجتماعی رسیده است. این تفاوتها نشان‌دهنده وجود سبکها و گرایشهای متفاوت به رمانتیسم در ادبیات معاصر است.