بررسی تغییرات صفات مورفوفیزیولوژیکی و اسانس گیاه دارویی نعنا فلفلی (Mentha piperita L.) تحت مدیریت های مختلف آبیاری

یکی از روش های افزایش بازده مصرف آب، اعمال مدیریت کم آبیاری بر اساس شناخت آثار تنش می باشد. به منظور بررسی اثر روش های مختلف کم آبیاری بر خواص رشدی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی نعنا فلفلی پژوهشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. تیمارهای کم آبیاری شامل تیمار آبیاری کامل (Full Irrigation)، کم آبیاری به میزان 50 درصد (Deficit Irrigation50%)، آبیاری بخشی ریشه ثابت (Fixed Partial Rootzone Drying) و آبیاری بخشی ریشه متناوب (Alternate Partial Rootzone Drying) بود. نتایج تحقیق نشان داد که در صفت تعداد برگ بیشترین (173 عدد) و کمترین (140 عدد) مقدار به ترتیب در تیمارهای آبیاری کامل (FI) و کم آبیاری به میزان 50 (DI50%) درصد مشاهده شد. در صفت هدایت روزنه ای بیشترین مقدار (3/39 میلی مول بر مترمربع در ثانیه) در تیمار کم آبیاری به میزان 50 درصد (DI50%) و کمترین مقدار (3/31 میلی مول بر مترمربع در ثانیه) نیز در تیمار آبیاری کامل مشاهده شد. در شاخص سبزینگی، نشت الکترولیت، RWC، اسانس و پرولین بیشترین مقدار به ترتیب 7/53، 27/48 درصد، 3/55 درصد، 58/1 درصد و 50/2 میلیگرم در لیتر در تیمار آبیاری بخشی ریشه ثابت (FPRD) و کمترین مقدار برای شاخص سبزینگی (5/41)، نشت الکترولیت (72/35 درصد)، درصد اسانس (14/1 درصد) و پرولین (23/1 میلیگرم در لیتر) در تیمار آبیاری کامل (FI) به دست آمد. همچنین بیشترین عملکرد اسانس در تیمار آبیاری کامل (FI) به دست آمد و در سایر تیمارها اختلاف معنیداری مشاهده نشد. به طورکلی، با عنایت به بحران آبی موجود در کشور و قبول کاهش عملکرد در مواد موثره گیاه، تیمار APRD جهت آبیاری این گیاه در شرایط گلخانه ای توصیه می گردد.