گونه اجتماعی در مرقع بهرام میرزا با تاکید بر نظریه ژرار ژنت

یکی از موارد ی که د ر تد وین تاریخ هنر ایران به کار می آید مرقعات است. این مرقعات، که از صورت های ابتد ایی آغاز شد ه، اند ک اند ک به شکلی تخصصی د رآمد ه، به ویژه با افزود ه شد ن د یباچه، نقشی مهم د ر شکل گیری تاریخ نگاری هنر یافته است. مرقع بهرام میرزا (951ق) از این منظر از مرقعات برجسته است؛ مجموعه ای با د یباچه ای مهم و تصاویر و خطاطی ها و آرایه های چشم گیر. هد ف این پژوهش، طبقه بند ی گونه های بصری د ر این مرقع، بررسی ویژگی ها و کارکرد های گونه اجتماعی و مضامین آن است. این پژوهش د ر جهت پاسخ به این پرسش است که گونه اجتماعی د ر مرقع بهرام میرزا چه آثاری را د ر بر می گیرد و شامل چه مضامینی می شود. فرض ما د ر این مقاله بر اهمیت گونه اجتماعی است که بر موضوع افراد د ربار و جایگاه اجتماعی آنها تکیه د ارد . نگاره های این مرقع از منظر گونه شناختی با تکیه بر نظریه ژرار ژنت، مشتمل است بر انواع حماسی، اجتماعی و تغزلی. نگارند گان این مقاله، با تمرکز بر مضمون های گونه اجتماعی، می کوشند نخست اهمیت این نگاره ها و سپس وجوه امتیاز آن ها را نشان د هند . بررسی محتوایی و ظاهری (شکلی) این نگاره ها نشان می د هد که با تغییر زمینه های اجتماعی و احتمالا ذوق و پسند حامیان آثار، نگارگران میل به نمایش «انسان» و از آن طریق، طبقات مختلف اجتماعی پید ا کرد ه اند . تحلیل این نگاره ها، جز آن که بعضی مناسبات د ربار و زند گی اجتماعی د رباری را نشان می د هد ، بخش هایی از افت وخیزهای سبکی د ر سنت نگارگری و ارتباط آن با طبیعت گرایی نسل بعد ی را آینگی می کند . گونه اجتماعی د ر این مرقع مستند اتی مصور را به نمایش می گذارد که طبقات اجتماعی حاکمان، سلحشوران، و خد متگزاران و ملازمان را با جزییات واقع گرایانه مخصوص به خود شان اعتبار بخشید ه است. روش تحقیق د ر این پژوهش، بنیاد ی و مبتنی بر سه فرایند   «وصف»، «تحلیل» و «ارزیابی» است.