تحلیل گفتمان انتقادی رمان رویای تبت بر پایه الگوی ون لیوون

در پژوهش حاضر، رمان رویای تبت اثر فریبا وفی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره گیری از الگوی ون لیوون مورد بررسی قرار می گیرد. در این رمان، بازنمایی کنشگران اجتماعی، بستری برای طرح دیدگاه ها و ایدیولوژی هایی است که متن در پی تثبیت آن است. هویت کنشگران در ابتدای رمان به شکلی طرح شده که خواننده را جهت کشف این هویت با متن همراه می کند تا در ارتباط با کنش کنشگران، دلالت های ضمنی موجود در متن مورد شناسایی قرار بگیرد. با کاربست مولفه های جامعه شناختی- معنایی مورد نظر ون لیوون می توان رابطه بین فرایندهای ایدیولوژیک با ساختارهای گفتمان مدار را شناسایی کرد و از این طریق، سازوکار شکل گیری جریان قدرت و ایدیولوژی و نقش آن در صراحت و پوشیدگی کنشگران و چگونگی تعامل یا تقابل میان آنان را مورد ارزیابی قرار داد. در پژوهش حاضر سعی شده با روش تحلیل کیفی، نگرش های ایدیولوژیکی کنشگران اجتماعی از منظر نظام طبقاتی زنان در ارتباط با مولفه های گفتمان مدار تبیین گردد. این بررسی نشان می هد غالب مولفه های جامعه شناختی- معنایی به کار گرفته شده در رمان مورد بحث شامل حذف، فعال نمایی، منفعل نمایی، نام بری و مقوله بندی، زمان درهمی و نمادین شدگی است. این مولفه ها در خدمت توصیف سازوکارهای اجتماعی و ایدیولوژیکی حاکم بر نظام اجتماعی زنان است.