بررسی رفتار تغییر شکل گرم و خواص حافظه داری آلیاژ حافظه دار دمای بالا Ni50Ti40Hf10

آلیاژهای حافظه دار NiTiHf برای کاربردهای صنعتی در دمای بالا بدلیل دمای استحاله بالا و پایداری حرارتی و قیمت پایین تر، بسیار مورد توجه می باشد. البته خواص حافظه داری آنها از آلیاژهای دوتایی NiTi کمتر می باشد. راه حل این مشکل افزایش استحکام آلیاژ جهت جلوگیری از وقوع تغییرشکل پلاستیکی ناشی از لغزش می باشد. یکی از راه های بهبود خواص حافظه داری انجام عملیات ترمومکانیکی می باشد. در این پژوهش آلیاژ Ni50Ti40Hf10 در کوره قوس تحت خلا آلیاژسازی و ریخته گری شد. سپس آزمون کشش گرم بر روی نمونه ها با نرخ کرنش s-1 0.01 در دماهای 800، 900، 1000 و 1100 درجه سانتیگراد انجام شد. همچنین نمونه ها در دمای 1000 درجه سانتیگراد با کاهش ضخامت های 10، 15، 20 و 30 درصد نورد گرم شدند. جهت بررسی خواص حافظه داری و تعیین میزان کرنش بازیابی و نسبت بازیابی با استفاده از آزمون خمش کرنش های اعمالی 2.6 تا 6به روی نمونه ها اعمال شد. نتایج آزمون کشش گرم نشان داد که دمای 1000 درجه سانتیگراد به دلیل مناسب بودن میزان شکل پذیری آلیاژ برای انجام نورد گرم قابل قبول می باشد. حداکثر کرنش بازیابی در نمونه ریختگی 5.7 با نسبت بازیابی 88 درصد بود. با اعمال 10 درصد نورد گرم، میزان کرنش بازیابی و نسبت بازیابی به 5.8 و 92 افزایش یافت و در ادامه با اعمال20 درصد نورد این مقادیر به 5.9 و 94 افزایش یافت. تشکیل دانه های یکنواخت و هم محور در ریزساختار نمونه-ها حاکی از وقوع تبلور مجدد دینامیکی می باشد که منجر به افزایش میزان کرنش بازیابی گردید.