بررسی خصوصیات عملکرد، کیفیت علوفه و کارآیی مصرف آب سورگوم علوفه ای (Sorghum bicolor L. Moench) در پاسخ به سطوح مختلف تنش خشکی و نیتروژن

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی و کود نیتروژن بر تولید ماده خشک و پروتیین، کارآیی مصرف آب و همچنین ویژگی های کیفی علوفه سورگوم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در کرج طی سال زراعی 1397 اجرا شد. تنش خشکی در سه سطح (بدون تنش، تنش متوسط و شدید؛ به ترتیب شامل تامین 100، 75 و 50 درصد کمبود رطوبت خاک) به عنوان عامل اصلی و مصرف کود نیتروژن از منبع اوره در چهار سطح (0، 150، 300 و 450 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیش ترین عملکرد ماده خشک و پروتیین (به ترتیب 40.03 و 3.48 تن در هکتار) و حداکثر ارتفاع بوته (224 سانتی متر) با آبیاری کامل و مصرف 450 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد، درحالی که حداکثر کارآیی مصرف آب برای تولید ماده خشک و پروتیین (به ترتیب 6.793 و 60.672 کیلوگرم بر مترمکعب) تحت تنش متوسط و با مصرف 450 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل گردید. با افزایش مصرف کود نیتروژن از صفر به 450 کیلوگرم در هکتار تحت شرایط آبیاری کامل، تنش متوسط و تنش شدید، عملکرد ماده خشک به ترتیب 167، 181 و 101 درصد، عملکرد پروتیین به ترتیب 238، 284 و 174 درصد، محتوی پروتیین علوفه به ترتیب 27، 36 و 39 درصد و ارزش نسبی علوفه به ترتیب 8، 6 و 2- درصد افزایش یافت. به طورکلی به منظور دستیابی به حداکثر کمیت و کیفیت علوفه و بالاترین کارآیی مصرف آب در شرایط آبیاری مطلوب و تنش متوسط مصرف 450 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و در شرایط تنش شدید مصرف 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار قابل توصیه خواهد بود.