بررسی اثر سیلاب بر ترمیم پیکره آبی تالاب های منتخب حوزه آبخیز مولاب با استفاده از سنجش از دور، مطالعه موردی: تالاب گوری بلمک و تالاب های سه گانه پل دختر

در دهه اخیر، استفاده از سنجش از دور در شناسایی و ارزیابی بلایای طبیعی به خصوص پدیده سیل نقش بسزایی داشته است. از جمله این تکنیک ها می توان به الگوریتم ماشین بردار پشتیبان در آشکارسازی تغییرات (Change Detection) اشاره کرد. هدف این تحقیق، بررسی قابلیت این روش ها در آشکارسازی اثرات سیل بر تالاب گوری بلمک و تالاب های سه گانه پل دختر در قسمت شمالی حوزه آبخیز مولاب و خروجی حوزه آبخیز پل دختر واقع در استان لرستان است که در فروردین سال 1398 با سیلاب های مهیبی مواجه شدند. بدین منظور، نقشه کاربری اراضی منطقه با اعمال طبقه بندی نظارت شده و بهره گیری از الگوریتم ماشین بردار پشتیبان و استفاده از داده های تصویری ماهواره لندست 8 در سال های 2013، 2015، 2017 و 2019 میلادی تهیه شد. صحت سنجی نقشه ها با استفاده از شاخص های ریاضی-آماری کاپا و دقت کلی، نشانگر دقت بالای نقشه های تهیه شده است. به طوری که ضریب کاپا به ترتیب برای نقشه های سال های مورد مطالعه برابر با 0.87، 0.84، 0.83 و 0.87 و دقت کلی 90.02، 89.51، 88.11 و 90.32 محاسبه شد. سپس، با استخراج طبقه آب، اقدام به آشکار سازی تغییرات رخ داده بر پیکره آبی تالاب ها شد. نتایج نشان داد که تالاب گوری بلمک به سبب خشکسالی سال 2015، افزایش 112.08 هکتاری زمین های زراعی اطراف بین سال های 2013 تا 2019 و همچنین، خصوصیات توپوگرافیکی به ویژه شیب کمتر نسبت به تالاب های سه گانه، متحمل تغییرات وسیع تری شده است. این تالاب در سال 2019 با جذب سیلاب و ذخیره سازی آن، پهنه آبی خود را به شکل قابل توجهی تا 47.08 هکتار نسبت به سال 2017 افزایش داده و به مساحتی برابر با 146.15 هکتار رسیده است. شباهت نتایج به دست آمده در این تحقیق، با نتایج پژوهش انجام شده در منطقه مورد مطالعه به وسیله سرویس مدیریت اضطراری کوپرنیکوس (EMS) و تیم تحقیقاتی Geoinformatics Unit بر سیل سال 1398، معرف دقت بالای فنون مورد استفاده و نتایج تحقیق حاضر می باشد.