کنترل زیستی موثر پژمردگی فوزاریوم میخک با استفاده از ترکیب جدید جدایه های جهش یافته تریکودرما

آلودگی فوزاریومی مهمترین عامل محدود کننده تولید میخک است. در پژوهش حاضر 38 جدایه فوزاریومی از گیاهان میخک آلوده جمع آوری شده از محلات جدا شد و 15 گونه فوزاریوم از نظر مورفولوژیکی شناسایی شد. جدایه های J14، k5  و k72 پرآزارترین جدایه ها؛ در آزمون بیماری زایی انجام شده بر روی رقم لیبرتی وایت میخک بودند. شناسایی مولکولی جدایه های J14، k5 و k72 نیز بر اساس ژن (EF1-α) انجام شد. اثر شش جدایه والد تریکودرما (T. harzianum (NAS-101)، T. auroviridae (NAS-105)، T. lixii (NAS120)، T. virens (NAS-115)، T. ghanens (NAS- 108) و T. atroviride (NAS-112)) بر روی جدایه های J14، k5 و k72 بررسی شدند و سه والد کارآمدتر NAS-101، NAS-115 و NAS-108 علیه رشد فوزاریوم در کشت متقابل برای جهش القایی از طریق پرتوتابی با پرتو گاما با دز 250 گری مورد استفاده قرار گرفت. تعداد 270 موتانت از نظر مورفولوژیکی غربالگری شده و 60 موتانت با استفاده از کشت دوگانه علیه J14، k5 و k72 غربالگری شدند. بر اساس شناسایی مورفولوژیکی و مولکولی، جدایه های J14، k5 و k72 به عنوان F. oxysporum شناسایی شدند. سه موتانت (ThM7 17/67%،TgM1 45/59% وTvM17 55/57%) بالاترین اثربخشی را نشان دادند. آزمایش ارزیابی کارایی در گلخانه با مخلوط سه جدایه والد TW و مخلوط سه جدایه جهش یافته TM نشان داد که روش بیوکنترل توانایی بیشتری درکنترل بروز آلودگی فوزاریوم در شرایط گلخانه ای روی میخک دارد و القای جهش اثر ناطلوبی بر گیاهان ندارد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده از جهش در ژنوم تریکودرما با استفاده از تابش گاما می تواند راهی موثر برای دستیابی به جدایه هایی با عملکرد بهتر در این عامل کنترل زیستی باشد.