مطالعه ناخالصی های پلاسمای توکامک دماوند با استفاده از سامانه طیف سنج نور مریی

ناخالصی های پلاسما یکی از عوامل اتلاف انرژی محصور شده در توکامک ها به شمار می روند که از این منظر مطالعه و بررسی آن ها در راستای حفظ پایداری پلاسمای توکامک و بهبود کیفیت محصورسازی امری ضروری خواهد بود. در این کار تحقیقاتی به منظور مطالعه ناخالصی های پلاسمای توکامک دماوند، تکفام ساز نوری موجود در آزمایشگاه توکامک دماوند به همراه یک آرایه خطی CCD در ساختار یک طیف سنج نور مریی به کار گرفته شد. سامانه طیف سنج جدید توسط طول موج های مشخصه یک لامپ جیوه کالیبره شده و در رژیم پلاسمای نرمال توکامک دماوند جهت ثبت و تحلیل تابش های گسیلی در بازه طول موجی 7000 - 3000 آنگستروم مورد استفاده قرار گرفت. کم ترین قدرت تفکیک ابزاری طیف سنج حاصل در پهنای شکاف ورودی μm 50 در حدود A°  9/0 به دست آمد که برای تابش های پرشدت پلاسمای هیدروژن نظیر Hα و Hβ به کار گرفته شد. برای مطالعه تابش های حاصل از ناخالصی ها با توجه به شدت پایین آن ها از پهنای شکاف ورودی μm 100 و در نتیجه قدرت تفکیک A°  8/1 استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که ناخالصی های غالب در پلاسمای توکامک دماوند عبارتند از اکسیژن، نیتروژن و کربن که منشا آن ها عموما از مولکول های هوای به دام افتاده در دیواره محفظه خلا و ادوات مجاور با پلاسما هستند و ناخالصی آهن نیز در نتیجه برهم کنش پلاسمای داغ با لیمیتر و ادوات داخل محفظه خلا تولید می شود.