شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک با استفاده از مدل RothC در کاربری های مختلف اراضی ایستگاه تحقیقاتی سارال استان کردستان

RothC یکی از موفق ترین مدل ها برای شبیه سازی تاثیر تغییرات آب و هوایی و فعالیت های مدیریتی در اکوسیستم های طبیعی در سطح محلی، منطقه ای و جهانی است. هدف این تحقیق واسنجی و اعتبارسنجی مدل RothC برای تجزیه و تحلیل ذخایر کربن آلی خاک طی سال های 1990 تا 2020 میلادی (وضعیت کنونی) و تعریف سناریوهای حفظ وضعیت کنونی (سناریو 1)، تغییر اقلیم (سناریو 2)، کوددهی با کود دامی (سناریو 3) و تغییر اقلیم همراه با کوددهی با کود دامی (سناریو 4) تا سال 2100 میلادی در کاربری های چمنزار، مرتع و اراضی کشاورزی با تناوب های زراعی گندم - آیش و گندم - نخود در ایستگاه تحقیقاتی سارال استان کردستان است. مدل با استفاده از داده های اندازه گیری شده در سال های 1389 (مرتع و چمنزار) و 1394 (اراضی کشاورزی) و داده های آب وهوای محلی پارامتریابی و با مطابقت داده های خروجی مدل با داده های مشاهده شده واسنجی گردید. مدل تغییرات ذخایر کربن آلی خاک را در سناریوهای مختلف کوددهی و تغییر اقلیم به خوبی پیش بینی کرد به طوری که میانگین جذر مربعات خطا 92/8 درصد و راندمان مدل سازی 74/0 محاسبه شد. نتایج شبیه سازی نشان داد تغییرات اقلیمی در کاربری های موردمطالعه موجب کاهش مقادیر ذخایر کربن آلی خاک در مقایسه با سناریو حفظ وضعیت کنونی تا سال 2100 میلادی خواهد شد. عملیات کوددهی با کود دامی (سناریو 3) بهترین سناریو و کاربری چمنزار پس از اعمال این سناریو با 83/59 تن در هکتار ذخیره کربن آلی خاک تا 2100 به عنوان بهترین کاربری در مقادیر ترسیب کربن بود. بیشترین مقدار نرخ ذخیره کربن آلی و تغییرات ترسیب کربن آلی طی 80 سال آینده در کاربری مرتع به ترتیب با 9/32 درصد و 16/0 تن در هکتار (سناریو 3) و کمترین در اراضی کشاورزی با تناوب زراعی گندم - آیش به ترتیب با 32- درصد و 11/0- تن در هکتار (سناریو 2) برآورد شد.