ارزیابی برخی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت تنش شوری

از آنجایی که حدود 20 درصد زمین های زراعی و 50 درصد تولیدات در جهان تحت تنش شوری قرار می گیرند، در نتیجه تمام مراحل زندگی گیاه از جوانه زنی تا تولید دانه را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر تنش شوری بر شاخص های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی برخی ارقام گندم است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. فاکتور اول تنش شوری در سه سطح (شاهد، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) و فاکتور دوم ارقام گندم (میهن، حیدری، سای سونز و گاسگوژن) بود. گیاهان از مرحله دو تا چهار برگی در معرض تنش قرار گرفتند و برای تیمار شاهد نیز از آب معمولی استفاده شد. نمونه برداری نیز 14 روز بعد از اعمال تنش، از نمونه های تیمار و شاهد انجام گرفت. نتایج نشان داد که در بین ارقام مورد مطالعه، تنش شوری موجب کاهش محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنویید، پروتیین کل و افزایش پرولین، آنزیم های آنتی اکسیدانی (پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز) و وزن تر ساقه و برگ در رقم سایسونز گردید. همچنین تنش شوری بر میزان اسیدآمینه های لیزین و متیونین تاثیر معنی داری نداشت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سازوکار دفاعی بسیار مهمی محسوب می شود و افزایش فعالیت آنزیم های پرکسیداز و پلی فنل اکسیداز در زمان تنش شوری می تواند تنش اکسیداتیو را کاهش دهد یا از وقوع آن جلوگیری کند. به طور کلی شوری، ارقام گندم را به نحو متفاوتی تحت تاثیر قرار داد، زیرا ارقام با استفاده از مکانیسم های مختلفی با سمیت ناشی از تنش شوری مقابله می کنند.