فیکوسیانین یک آنتی اکسیدان سیانوباکتریایی: ساختار، عملکرد و کاربردها

در جلبک های قرمز و سیانوباکتر ها، فیکوبیلین ها به عنوان مولکول های دارای زنجیر باز تتراپیرولی، نقش رنگدانه های کمکی جمع کننده نور فتوسنتزی را بازی می کنند. رنگدانه های فیکوبیلینی از طریق پیوند کووالانسی به پروتیین ها متصل شده و فیکوبیلی پروتیین های حاصل در سطح غشاهای تیلاکوییدی کمپکلس های ماکرومولکولی درشت به نام فیکوبیلیزوم ها را تشکیل می دهند. در آب های عمیق تنها نور سبز برای سیانوباکترها قابل دسترس است، لذا فیکوبیلیزوم ها قادر به جذب کارای این بخش از نور بوده و این مسیله به بقای سیانوباکترها کمک می کند. سیانوباکترها در پاسخ به تغییرات شرایط محیطی قادر به تغییرات کمی در ترکیب رنگدانه ای فیکوبیلیزوم ها هستند. فیکوسیانین با رنگ آبی تیره یکی از انواع فیکوبیلی پروتیین هاست که به شکل وسیعی به عنوان مهمترین رنگ و آنتی اکسیدان طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد. خصوصیات جاروب گری از رادیکال های آزاد فیکوسیانین بخوبی شناخته شده است. فیکوسیانین با حذف گونه های اکسیژن و نیتروژن فعال از ایجاد تنش اکسیداتیو، که به ساختار بیومولکول های سلولی آسیب جدی وارد می کند، جلوگیری می کند. کاربردهای متنوع، از دخالت در پیشگیری از بیماری های مرتبط با رادیکال های آزاد شامل سرطان و آلزایمر گرفته تا اثرات ضدمیکروبی، از استفاده در آزمایشگاه های تحقیقاتی تا صنایع و گردش مالی قابل ملاحظه این محصول، اهمیت مرور مطالعات در زمینه فیکوسیانین را روشن می سازد. از این رو مقاله حاضر یافته های جدید در مورد منابع، ساختار، عملکرد، تولید، روش های استخراج و کاربردهای فیکوسیانین را مرور و توصیف خواهد کرد.