دانشگاه ها چگونه می توانند با جامعه در تعامل باشند؟ در جست وجوی رویکرد جدید دانشگاه ها به ماموریت سوم در ایران

توافق گسترده ای نسبت به نقش دانشگاه در جامعه در پاسخ به چالش های اقتصادی و اجتماعی، پرورش شهروندان روشنفکر و مولد و درگیر در مشارکت از طریق ماموریت سوم وجود دارد؛ اما هیچ تعریف منحصربه فردی از مفهوم تعامل دانشگاهی وجود ندارد و ماموریت سوم دانشگاه فاقد یک تصویر مشخص است. این مقاله با دیدگاهی انتقادی و با روش مروری- تحلیلی، پنج رویکرد تعامل دانشگاه با جامعه شامل کارخانه دانش، تعامل با صنعت، کارآفرینی فناورانه، کارآفرینی اجتماعی، رویکرد پایدار و تعامل سیستمیک را بررسی نموده و این رویکردها بر اساس نه عامل اعم از فلسفه، اهداف، جهت گیری، ذینفعان، عوامل تاثیرگذار، دلالت سیاسی، رویکرد به نوآوری، چارچوب زمانی و کانال های ارتباطی مورد مقایسه قرار گرفته اند. هدف از این فرایند شفاف ساختن تفاوت رویکردهای تعامل دانشگاه با جامعه؛ ارایه تصویری از تعامل دانشگاهی و مبرهن ساختن شناخت و تبیین رویکرد مناسب به ماموریت سوم در دانشگاه ها با توجه به شرایط محیطی در ایران بود. نتایج نشان داد که ماموریت سوم دانشگاه یک ماموریت در حال تحول است که با تعریف معمول آن و تمرکز اقتصادی و شیوه های انتقال فناوری تفاوت دارد. انتخاب رویکرد تعامل در هر دانشگاه یک موضوع پیچیده است که رهایی از این پیچیدگی و به دست آوردن تصویری واضح از تعامل دانشگاه با جامعه منوط به شفاف ساختن پنج موضوع ابهام برانگیز اعم از قصد یا هدف از تعامل، درک یا تصور تعامل، تاریخ توسعه دانشگاه، ساختار دانشگاه و معنای تعامل از دیدگاه ذینفعان تعامل است