بررسی توانایی تنظیم شناختی هیجان در اپراتورهای اتاق کنترل

راهبرهای تنظیم شناختی هیجان به عنوان پاسخ های مبتنی بر شناخت و همین طور تجارب انگیختگی هیجانی تعریف می شوند که می توانند نوع و شدت واکنش های افراد را تغییر دهند. این تغییر و تاثیر ممکن است به گونه ای مثبت و یا منفی بر عملکرد شناختی تاثیرگذار باشد که به عنوان موضوعی مهم در محل کار تلقی می شود. شایان ذکر است صنایعی مانند نیروگاه های سیکل ترکیبی باید کارکنانی با توانایی شناختی بالا داشته باشند به گونه ای که بتوانند به بهترین شکل ممکن از عهده انجام وظایف خود برآیند. با توجه به اینکه تنظیم شناختی هیجان برای سلامتی و عملکرد شناختی بسیار ضروری است، پروژه حاضر با هدف بررسی توانایی تنظیم شناختی هیجان در اپراتورهای اتاق کنترل نیروگاه سیکل ترکیبی فارس انجام شد.

این مطالعه به روش مقطعی روی 57 نفر از اپراتورهای اتاق کنترل نیروگاه فارس انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، نسخه کوتاه پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) و پرسشنامه دموگرافیک بود. پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان 9 راهبرد مقابله شناختی را در شرایطی که فرد با شرایط ناخوشایند مواجه است، اندازه گیری می کند که این 9 راهبرد شناختی عبارت اند از: سرزنش خود، سرزنش دیگران، تمرکز بر فکر/ نشخوار فکری، فاجعه نمایی، کم اهمیت شماری، تمرکز مجدد مثبت، ارزیابی مجدد مثبت، پذیرش و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی. تجزیه وتحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام گرفت. برای آزمون نرمالیتی از آزمون شاپیرو-ویلک استفاده شد.  

نتایج امتیازدهی پرسشنامه توانایی تنظیم شناختی هیجان نشان داد که میانه در گروه های مناسب و نامناسب به ترتیب (3/30-../4) 3/50 و (2/25-3/06) 2/62 بود. بیشترین راهکار مورداستفاده در بین اپراتورهای اتاق کنترل، ابعاد مربوط به رویکرد سازگار یافته بود (0/001>P). تمرکز مجدد بر برنامه ریزی، بیشترین امتیاز در بعد سازگاریافته (0/001>P)  و نشخوار فکری، بیشترین امتیاز در بعد سازگار نیافته (0/001>P) را به خود اختصاص دادند. همچنین سن (6/19±39/07) و سابقه کار (49/26±14/6) افراد با نتایج پرسشنامه توانایی تنظیم شناختی هیجان ارتباط معناداری نداشت.

درمجموع راهبردهای شناختی تطبیقی یا سازگار یافته (پذیرش، تمرکز مجدد مثبت، برنامه ریزی، ارزیابی مجدد مثبت و کم اهمیت شماری) بیشتر از راهبردهای سازگار نیافته مورداستفاده قرار می گیرد. به طورکلی می توان نتیجه گرفت که راهبردهای کارکنان پس از مواجهه با یک رویداد ناخوشایند، مناسب بوده است. اگرچه ضرورت ارزیابی توانایی تنظیم شناختی هیجان در محیط هایی با نیازمندی شناختی بالا آشکار است، ولی عواملی مانند سبک های مدیریتی، دل بستگی شغلی، رضایت شغلی و همین طور حجم نمونه بیشتر باید در مطالعات آتی موردبررسی قرار گیرند.