بررسی رخساره های رسوبی و پارامترهای ژئوشیمیایی سازند آسماری (الیگوسن - میوسن) در میدان نفتی شادگان، فروافتادگی دزفول، جنوب غرب ایران

در این پژوهش، محیط رسوبی و مطالعات ژیوشیمیایی سازند آسماری با ضخامت 9/363 متر در چاه شماره 11 از میدان نفتی شادگان در فروافتادگی دزفول، حوضه زاگرس بررسی شد. سازند آسماری در میدان نفتی شادگان عمدتا از سنگ آهک و دولوستون های متخلخل در تناوب با ماسه سنگ ها و شیل ها تشکیل شده است. در چاه شماره 11، سازند آسماری با سن الیگوسن (شاتین) و میوسن زیرین (آکی تانین - بوردیگالین) با ناپیوستگی هم شیب رسوبات مارلی و شیلی سازند پابده را می پوشاند و توسط رسوبات تبخیری سازند گچساران پوشیده می شود. در این توالی 26 ریزرخساره کربناته - تبخیری شناسایی گردید که در چهار محیط اصلی رمپ داخلی، رمپ میانی، رمپ بیرونی و حوضه نهشته شده اند. محیط رسوبی سازند آسماری یک رمپ هموکلینال معرفی شده است. مطالعات ژیوشیمیایی و پتروگرافی کربنات های سازند آسماری نشان می دهد که آراگونیت، ترکیب کانی شناسی اولیه این سازند بوده است. دامنه تغییرات ایزوتوپ اکسیژن در سنگ آهک های آسماری بین ‰PDB 85/0- تا ‰PDB 96/8- (میانگین‰PDB 99/2-) و مقادیر ایزوتوپ کربن بین‰PDB 86/5- تا‰PDB 56/1 (میانگین‰PDB 74/0-) متغیر است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که ترکیب ایزوتوپی سنگ آهک های سازند آسماری نسبتا اولیه بوده و عمدتا در تعادل ایزتوپی با آب دریای پالیوژن - نیوژن بوده است. اگرچه برخی از نمونه ها توسط فرآیندهای دیاژنتیکی در طول تدفین در سیستم دیاژنتیکی نیمه بسته تا بسته بعدی تحت تاثیر قرار گرفته اند. مقادیر نسبتا بالای Sr/Mn نیز حاکی از سیستم دیاژنتیکی بسته تا نیمه بسته (Closed to semi-closed diagenetic system) با نسبت پایین تبادل آب به سنگ (Water/rock interaction) برای کربنات های سازند آسماری است. سبک ترین ایزوتوپ اکسیژن (‰96/8-) دمایی معادل 8/68 درجه سانتی گراد را نشان می دهد که بدیهی است باید دمای محیط دیاژنز تدفینی باشد و سنگین ترین میزان ایزوتوپ اکسیژن (‰85/0-)، حداقل دمای رسوبگذاری معادل 23 درجه سانتی گراد را نشان می دهد.