مدل سازی ساختاری-تفسیری علل ایجابی تصادفات منجر به فوت در شرایط برف و یخبندان

 با توجه به شدت تصادفات در شرایط هوای برفی و یخبندان، و وقوع زیاد تصادفات منجر به فوت در این شرایط در استان قزوین، هدف این مقاله دستیابی و اولویت بندی عللی است که منجر به ایجاد علل تامه تصادفات جاده‌ای منجر به فوت در شرایط هوای برفی و یخبندان در استان قزوین شده‌اند، است.

 از دو روش به طور همزمان استفاده شده است اول روش مطالعات اسنادی: گزارشات پلیس راهور در محدوده 10 ساله اخیر یعنی 1390 تا 1399در تصادفاتی که در یکی از شرایط اقلیمی یخبندان، برف و کولاک رخ داده‌اند، و روش تحلیل محتوا با ابزار مصاحبه از کارشناسان تصادفات و رانندگان استفاده شد و در نهایت برای مدلسازی یک گروه14نفره خبره از کارشناسان ارشد تصادفات به عنوان پنل خبرگی انتخاب شده و در فرایند 6 مرحله ای مدلسازی ساختاری- تفسیری شرکت نمودند.

یافته‌ها:

 یافته‌های مصاحبه با کارشناسان و رانندگان نشان داد که دید افقی کم، لغزندگی جاده، باد شدید، سرمای شدید، انعکاس نور، سرعت بالا، خستگی وخواب آلودگی، خوردن و آشامیدن، عصبانیت و استرس، استفاده از تلفن همراه، عدم رعایت مقررات، رانندگی در شرایط خاص، ایمنی جاده، مصرف مواد مخدر، مشروبات الکلی و داروهای خواب آور، عدم مهارت در رانندگی، مهمترین علل ایجابی 5 عامل اصلی تصادفات جاده‌ای عدم توجه به جلو، عدم رعایت فاصله طولی و عرضی، تخطی از سرعت مطمینه، انحراف و تجاوز به چپ و نقض ماده4 هستند. همچنین مدلسازی ساختاری-تفسیری نشان داد که این علل در 3سطح از استقلال در ارتباط با یکدیگرهستند،که دو علت سطح3 سرمای شدید و خوردن و آشامیدن به طور مستقیم بر سایر موارد موثر بوده اند و4علت استفاده ازتلفن همراه، عصبانیت و استرتس، لغزندگی و دید افقی کم، بر عوامل6گانه سطح1موثر هستند.

نتیجه‌گیری:

 اغلب علل ایجابی که علت های تامه معلول آنها هستند از اشتباهات انسانی سرچشمه می‌گیرند؛ همچنین در شرایط برف و یخبندان عامل محیط، رتبه دوم را به خود اختصاص داده است، که منظور از محیط شرایط آب و هوایی، شرایط و ایمنی جاده ها را در بر می‌گیرد؛ بنابراین عمده عوامل بروز تصادفات جاده ای منجر به فوت در شرایط برف و یخبندان در استان قزوین عوامل انسانی و محیطی هستند و هرکدام از علل 12 گانه هم به طور خاص و هم در ارتباط با سایر علل می‌توانند موجب بروز تصادفات جاده‌ای شوند.