معادله الگوهای بومی سازی واجی نام های کوچک قرضی تک جزئی در گونه ترکی اسفیدانی و فارسی معیار

نام های خاص از مواردی است که ترجمه نمی شود و از زبانی به زبانی دیگر قرض گرفته می شود. زبان ها بسته به ویژگی های نظام واجی منحصر به فرد خود، تغییراتی در صورت نام های قرضی می دهند. در این پژوهش تغییرات واجی نام های کوچک تک جزیی در گونه ترکی رو به انقراض اسفیدانی (یکی از روستاهای شهرستان بجنورد) از منظر همزمانی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، ابتدا، از میان نام های اهالی روستا، با استناد به فهرستی از نام ها و همچنین به صورت میدانی، 140 نام کوچک تک جزیی گردآوری شده است که با صورت معادل آنها در فارسی متفاوت بودند. سپس یک یک آنها با نام معادل خود در زبان فارسی معیار مقایسه و تفاوت های آنها در قالب فرایندهای واجی شناسایی و دسته بندی شده اند. پس از آن، انگیزه های واجی یا کاربردشناختی این تغییرات مورد بحث قرار گرفته است. فرایندهای واجی حذف واکه، همخوان یا حذف یک زنجیره واجی، نرم شدگی، افتادگی و افراشتگی از برجسته ترین انواع فرایندها در بومی سازی داده ها بوده اند. یافته ها نشان می دهد انگیزه های گوناگونی در پس این تغییرات قابل شناسایی هستند: برخی از تغییرات در راستای همگونی با نظام واجی این گونه ترکی بوده است و برخی نیز به دلایل کاربردشناختی (مانند تحقیر، تحبیب، ایجاد صمیمیت و مخاطب شناسی) انجام گرفته است. داده ها و یافته های این پژوهش می تواند در شناخت پژوهشگران از یک گونه اقلیت زبانی به طور کلی و فرایند قرض گیری نام های کوچک به طور خاص سهم داشته باشد.