سنجش ارتباط بین نوسانات آب زیرزمینی و مساحت پهنه های آبی (مطالعه موردی: تالاب ارژن-فارس)

بررسی نوسان‌های سطح آب دریاچه‌ها به‌منظور حفاظت آن‌ها به‌لحاظ اهمیت، ماهیت و موقعیت این مجموعه‌های آبی و به‌عنوان یک میراث طبیعی در سال‌های اخیر در بین کشورها در سطح ملی و منطقه‌ای جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. نوسان‌های یادشده تاثیرات زیادی بر محیط پیرامون و از جمله تغییرات سطح آب زیرزمینی در حوضه آبخیز دریاچه‌ها داشته است. تالاب ارژن با وسعتی حدود 22 کیلومترمربع به‌عنوان یکی از دریاچه‌های آب شیرین ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تغییرات سطح آب تالاب ارژن و ارتباطش با تراز آب زیرزمینی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی است؛ برای رسیدن به این هدف با استفاده از کدنویسی در سامانه گوگل ارث انجنین و از طریق تصاویر ماهواره‌ای چندطیفی ماهواره‌ای لندست از سال 1986 تا 2018، نوسان‌های سطح آب تالاب ارژن در دوره زمانی مذکور استخراج شد. بررسی‌ها نشان‌دهنده نوسان‌های گسترده در طول بازه زمانی 1986 تا 2018 است به‌طوری که از 22/8 کیلومترمربع در سال 1986 به صفر کیلومترمربع در سال 2018 رسیده است. بیشترین تغییرات به‌دلیل کاهش ارتفاع آب دریاچه به‌ویژه در جنوب‌شرق و سواحل غربی تالاب ارژن است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، بیشترین مساحت تالاب در سال 1989 (78/14 کیلومترمربع) بوده و از سال 2010 کاملا خشک شده است. برای بررسی وضعیت آب‌های زیرزمینی از سری زمانی منتج از داده‌های ماهواره گریس استفاده گردید که بر مبنای ضریب JPL (86% همبستگی) مشخص شد سطح آب زیرزمینی در آبخوان ارژن سیر نزولی طی کرده و حدود 20 سانتی‌متر کاهش یافته است.