تحلیل انتقادی غزلیات صائب تبریزی بر مبنای نظریه نورمن فرکلاف (با رویکرد به جایگاه زهد و زاهد در اندیشه صائب تبریزی)

با توجه به ظهور آراء و دیدگاه های جدید ادبی و ورود این حیطه ها به مطالعات پژوهشگران ادبی از جمله رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، لزوم توجه به آثار ادبی به شیوه های متفاوت امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف یکی از شیوه های نوین تحلیل متن است که در آن مناسبات و روابط قدرت و ایدیولوژی در لایه های سه گانه توصیف، انسجام و تبیین مورد توجه قرار میگیرد.

این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و بر مبنای داده کاوی به روش مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش غزلیات صایب تبریزی با محوریت توجه وی به جایگاه زاهد میباشد.

یافته های پژوهش نشان میدهد میتوان در لایه ها و بافتهای زیرین و درونی غزلیات صایب با محوریت زهد و زاهدان ریاکار و نظام حاکم بر جامعه به مناسبات قدرت دست یافت.

بررسی غزلیات صایب تبریزی با محوریت زهد از نظر واژگان، دستور (توصیف)، انسجام و سطح تبیین نشان داد که ویژگیهای موردتوجه فرکلاف در نظریه تحلیل انتقادی گفتمان در چهارچوب و محور ارزشهای مختلف صوری در این اشعار وجود دارد.