بررسی تطبیقی ویژگی های بصری درخت سخنگو در نگاره شاهنامه دموت با داستان مشی و مشیانه

نویسنده:

سحر ذکاوت* ، خشایار قاضی زاده

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

در باور ایرانیان باستان و منابع کهن ایرانی چون بندهشن، مشی و مشیانه اولین زوج بشر در آفرینش نخستین هستند و ویژگی انسان- گیاه دارند. از طرفی در متن شاهنامه فردوسی هم از درختی سخن گو و با ویژگی انسان- گیاه در داستان اسکندر و درخت سخن گو اشعاری نقل شده و نگاره ای نیز با همین موضوع مصور شده است. اهمیت این ویژگی انسان- گیاه در هر دو مورد، ضرورت انجام پژوهش حاضر را ایجاب کرده است. اهداف پژوهش حاضر، شناخت ویژگی های مشی و مشیانه در اساطیر ایرانی و منابع کهن و نیز شناسایی مشخصه های درخت سخن گو در اشعار و نگاره اسکندر و درخت سخن گو در شاهنامه دموت و نیز شناخت وجوه اشتراک و افتراق مشی و مشیانه و این نگاره است. پرسش های پژوهش عبارت اند از: 1. مشی و مشیانه در اساطیر ایرانی و درخت سخن گو در اشعار و نگاره شاهنامه دموت دارای چه ویژگی هایی بصری و ساختاری هستند؟ 2. مشی و مشیانه در اساطیر ایرانی و درخت سخن گو در اشعار و نگاره شاهنامه دموت از منظر فرم و معنا چه وجوه اشتراک و افتراقی دارند؟ در پژوهش حاضر اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی و تصویری با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بررسی شده است و نمونه های مطالعاتی شامل نگاره اسکندر و درخت سخن گو در شاهنامه دموت است. نتایج پژوهش نیز نشان می دهد درخت سخن گو در شاهنامه دموت مطابق با ویژگی های مشی و مشیانه با ساقه هایی درهم پیچیده و ریشه های مجزا مصور شده با این تفاوت که فرزندان یا میوه های این درخت مانند مشی و مشیانه فقط آدمیان نیستند و این درخت فرزندان حیوانی نیز دارد.

کلیدواژگان:

مشی و مشیانه ، اسطوره آفرینش ، درخت سخن گو ، نگاره اسکندر و درخت سخن گو ، شاهنامه دموت

زبان:
فارسی
انتشار در:
پژوهشنامه گرافیک و نقاشی، پیاپی 7 (پاییز و زمستان 1400)
صفحات:
28 تا 40
لینک کوتاه:
magiran.com/p2529213 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 1,390,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
اطلاعات بیشتر
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!
More information