عکس العمل برخی ویژگی های رویشی و فیزیولوژیک ارقام انگور ایرانی و خارجی به تنش خشکی

خشکی به عنوان مهم ترین تنش محیطی، رشد و نمو گیاهان را به شدت مختل و تولید و عملکرد را بیش از هر عامل محیطی دیگری محدود می کند. بررسی تاثیر تنش خشکی بر برخی ویژگی های رویشی و فیزیولوژیک گیاه ممکن است ابزاری برای درک تحمل به خشکی فراهم کند. به منظور بررسی تحمل به تنش خشکی 20 رقم انگور ایرانی و خارجی، پژوهشی گلدانی با سه تکرار شامل 15 رقم انگور ایرانی رشه، بیدانه سفید، بیدانه قرمز، یاقوتی، فخری، خلیلی سفید، قزل اوزوم، عسگری، گزندایی، گچی امجگی، تبرزه قرمز، تبرزه سفید، لعل، حسینی و شیرازی و پنج رقم خارجی بلک سیدلس، فلیم سیدلس، پرلت، روبی سیدلس و ترکمن چهار اجرا شد. ارقام انگور ایرانی و خارجی یکساله ریشه دار تحت دو تیمار 90 (شاهد) و 50 (تنش خشکی) درصد نیاز آبی قرار گرفتند. بر اساس تجزیه واریانس داده ها، پس از سه ماه اعمال تنش خشکی، برهمکنش اثر تیمارهای تنش خشکی و رقم برای ویژگی های تعداد برگ، سطح برگ، طول شاخه سال جاری، طول میانگره، طول ریشه، حجم ریشه، وزن تر ریشه و نشت یونی معنی دار بود ولی برای ویژگی های قطر ساقه، وزن خشک ریشه و محتوای نسبی آب معنی دار نبود. به طور کلی، با وجود افزایش میزان کلروفیل a،b ، کل و کاروتنویید در برخی از ارقام، این ویژگی ها به ترتیب به میزان 43/29، 47/20، 47/27 و 15/22 درصد در شرایط تنش خشکی، کاهش پیدا کردند. ویژگی های فیزیولوژیک مانند فتوسنتز، تعرق، هدایت روزنه ای و دی اکسید کربن زیر روزنه ای نیز به صورت معنی داری تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند و تنش خشکی 50 درصد نیاز آبی باعث کاهش 11/39، 36/42، 98/54 و 33/30 درصدی آن ها گردید. ارقام رشه، خلیلی سفید، یاقوتی و لعل تحمل خوبی در مواجه با شرایط تنش خشکی از خود نشان دادند ولی ارقام فخری، شیرازی، بیدانه سفید، گزندایی و گچی امجگی به تنش خشکی حساس بودند.