بررسی دایره اتباع از دیدگاه سلفیه

سلفیت با کنار گذاشتن مذاهب اربعه، خود را پیرو سلف نامیدند؛ از جمله پیامدهای این نظریه، نگاه تازه آنان به مسیله تقلید است. آنها اولا التزام به مذهب معین را به طور کامل رد و انکار می کنند؛ ثانیا برای عوام جامعه محدوده ضیقی را در نظر گرفته اند؛ ثالثا وظیفه اصلی یک جامعه را اتباع معرفی کرده و تقلید و اجتهاد را برای قشر خاص و محدودی جایز دانسته اند. سلفی ها، مجتهدی که در بیان نظریات مذهب معینی باشد را از اهل علم به حساب نبرده و معتقدند که رجوع به این مجتهد، رجوع به شخص عامی و از مصادیق تقلید کورکورانه خواهد بود. نظریه اتباع سلفیت، به دلیل اشکالاتی که دارد، نمی تواند جایگزینی برای تقلید و اجتهاد باشد؛ از جمله اشکالات اتباع، استنباط نادرست از تقلید است. آنان تقلید را به معنای رایج در بین مردم (پیروی کورکورانه) معنا می کنند؛ در حالی که این تعریف، با معنای اصطلاحی تفاوت بسیاری دارد. اشکال دیگر آنان استفاده از آیاتی است که دلالت بر معنای عام اتباع می کند؛ ولی آنان در اتباع خاص آن را به کار می برند. آخرین اشکال، آسیب های اتباع در جامعه است که در این مقاله به روش توصیفی _ تحلیلی به آن پرداخته خواهد شد.