تولید نانولیپوزوم های حامل نایسین با پوشش کیتوزان و ارزیابی خواص فیزیکی و ضدباکتریایی محصول علیه Bacillus cereus و Staphylococcus aureus

از آنجا که فعالیت ضدباکتریایی نایسین در واکنش با پروتیین ها، قندها و لیپیدها کاهش می یابد، نانوریزپوشانی این نگهدارنده جهت حفاظت از خواص ذاتی آن راه حل مناسبی به نظر می رسد. هدف تحقیق حاضر تولید نانولیپوزوم های حامل نایسین با (و بدون) پوشش کیتوزان و ارزیابی خواص فیزیکی و ضدباکتریایی محصول بود. به همین منظور چهار تیمار شامل NN (نانولیپوزوم های حامل نایسین)، NN-CH (0.05)، NN-CH (0.1) و NN-CH (0.5) (نانولیپوزوم های حامل نایسین به ترتیب با پوشش های 05/0، 1/0 و 5/0 درصد کیتوزان) طراحی و مورد آزمون های مختلف قرار گرفتند. نتایج نشان داد میانگین سایز ذرات در تیمارهای مختلف از حدود 110 تا 327 نانومتر متغیر است؛ ضمن اینکه با افزایش میزان کیتوزان در پوشش، ذرات بزرگتر شدند (05/0>P). شاخص توزیع اندازه ذره ای در تیمارها کمتر از 3/0 ثبت شد و ارتباطی با میزان کیتوزان در پوشش نداشت. با افزایش میزان کیتوزان اطراف نانولیپوزوم ها، پتانسیل زتا به صورت معنی داری افزایش (05/0>P) و از 34/55- در تیمار NN به 14/53 میلی ولت در تیمار NN-CH (0.5) ارتقا یافت. همچنین راندمان ریزپوشانی نیز به صورت معنی داری بیشتر شد و از 19/32 در تیمار NN به 14/75 درصد در تیمار NN-CH (0.5) تغییر کرد (05/0>P). مطابق نتایج فعالیت ضدباکتریایی نایسین در دو روش انتشار در محیط کشت آگار و رقیق سازی در لوله، با نانوریزپوشانی نایسین با (و بدون) پوشش کیتوزان، فعالیت ضدباکتریایی آن بیشتر شد (05/0>P). همچنین با افزایش غلظت کیتوزان، فعالیت ضدباکتریایی نانولیپوزوم های حامل افزایش یافت و بیشترین حد آن در تیمار NN-CH (0.5) ثبت گردید (05/0>P). قطر هاله عدم رشد باسیلوس سریوس در برابر تیمارهای تحقیق (با پنج غلظت 5/2 تا 25 میکروگرم بر میلی لیتر) از حدود 5/4 تا 5/17 میلی متر متغیر بود. این میزان برای استافیلوکوکوس اوریوس حدود 1/2 تا 5/26 میلی متر ثبت شد. حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) تیمارهای تحقیق برای باسیلوس سریوس به ترتیب در بازه 100 تا 400  و 200 تا 500 میکروگرم بر میلی لیتر قرار داشت. این دو غلظت برای استافیلوکوکوس اوریوس به ترتیب 50 تا 200 و 100 تا 400 میکروگرم بر میلی لیتر ثبت گردید. مطابق یافته ها، نانوریزپوشانی نایسین در قالب نانولیپوزوم های حامل با پوشش کیتوزان موجب ارتقای خواص فیزیکی و ضدباکتریایی آن می شود.