امکان‏ سنجی کشت پنج گونه دارویی در دشت‏های حوضه آبریز دریاچه نمک به ‏منظور استفاده در برنامه‏ های اصلاح الگوی کشت

این پژوهش با هدف تعیین تناسب اکولوژیک کشت پنج گونه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)، زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، گل گاوزبان (Echium amoenum Fisch. et Mey)، کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) و رازیانه (Foeniculum vulgare Miller.) در 36 دشت حوضه آبریز دریاچه نمک به عنوان یکی از زیرحوضه‏های فلات مرکزی ایران انجام شد. روش‏شناسی پژوهش شامل جمع‏آوری و بازسازی عناصر اقلیمی (دماهای حداقل و حداکثر)، برآورد سهم کشاورزی از منابع آبی به تفکیک هر دشت، برآورد نیاز آبی گیاه، تعیین بیلان رطوبتی، تهیه لایه تحمل به شوری، تهیه لایه‏های مطلوبیت و عدم مطلوبیت کشت و در نهایت، روی‏هم‏گذاری لایه‏ها و تولید اراضی زراعی مناسب برای کشت این گیاهان بود. کشت بابونه در بیشتر اراضی کشاورزی حوضه آبریز دریاچه نمک مطلوب یا بسیار مطلوب ارزیابی شد. کشت زیره سبز، گاوزبان ایرانی، کنگر و رازیانه در اراضی جنوب شرقی حوضه آبریز (نظیر دشت‏های ورامین و مسیله) به ‏دلیل شوری و در اراضی غربی (نظیر دشت قزوین و ابهررود) به‏ دلیل تنش‏های سرمایی نیمه‏مطلوب یا نامطلوب بود. کشت زیره سبز در نیمه شمالی و کشت گاوزبان ایرانی در اراضی دشت‏های قزوین و دماوند وضعیت بسیار مطلوب یا مطلوب داشت. کشت کنگر فرنگی در دشت گلپایگان وضعیت بسیار مطلوب داشت. کشت رازیانه در دشت‏های مرکزی حوضه آبریز با وضعیت نیمه‏مطلوب روبه رو بود. در مناطق شرقی محدودیت منابع آبی و شوری و در مناطق شمالی محدودیت دمای حداقل برای توسعه کشت این گونه‏ها مشاهده شد. نتایج این تحقیق می‏تواند در برنامه‏های اصلاح الگوی کشت منطقه مد نظر قرار گیرد.