نقوش انسانی گچ بری های نویافته بیشاپور

فعالیت های باستان شناسی دو دهه اخیر در بیشاپور منجر به آشکار شدن سازه های معماری، گچ بری ها، مهرها و دیگر آثار از این محوطه ارزشمند شده است. این شهر که از نخستین شهرها و پایتخت های ساسانی است خود دارای تاریخ شهرسازی مکتوب است. کاوش در این شهر از سال 1935 م، آغاز و هنوز هم فعالیت های باستان شناسانه در آن ادامه دارد. در حین فعالیت های باستان شناسی در بیشاپور چند قطعه معدود گچ بری با نقش انسانی پدیدار شد که همانند آن ها در دیگر محوطه های ساسانی تاکنون مشاهده و معرفی نشده اند، این قطعات بیشتر در فصل نهم کاوش های بیشاپور یافت شده و بیشتر متمرکز بر جنوب ایوان موزاییک و تالار چلیپا شکل شاه نشین است. ظاهرا تزیینات گچ بری یا به یک باره بر روی دیوارها کشیده می شده و سپس هنرمند با ابزاری شبیه لیسه نقوش مورد نظر خود را روی گچ ها ایجاد می کرده است و یا به صورت قالب گیری تهیه می شده و سپس درجای خود نصب می شده است. در این مقاله روش یافته اندوزی داده ها به دو شیوه میدانی و کتابخانه ای صورت گرفته است و کوشش شده است تا این یافته ها در بستر هنر گچ بری دوره ساسانی شهر تاریخی بیشاپور معرفی و تجزیه وتحلیل شود و نشان می دهد که هنر گچ بری ساسانی در ابتدای امر کاملا وارث گذشته ایرانی است.