الگوی رفتار ناکارآمد حسابرسی

ارایه الگوی رفتار ناکارآمد حسابرسی با توجه به ویژگی های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور است. 

از آنجا که نظریه ای در زمینه رفتار ناکارآمد وجود نداشته و در کشور ما نیز پژوهش جامعی در این زمینه صورت نگرفته است و همچنین با توجه به اینکه حرفه حسابرسی در ایران از منظر اندازه موسسات حسابرسی، سازوکار نظارتی، سازوکار انتخاب و تعویض حسابرس و اجرای فرایندهای حسابرسی دارای ویژگی های خاص خود است، می توان از روش نظریه پردازی داده بنیان استفاده نمود. به جهت سرعت و بالابردن دقت در انجام تحلیل از نرم افزار مکس کیودی ای استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل شرکا و مدیران موسسات حسابرسی، مدیران سازمان حسابرسی، مدیران نهاد های ناظر بر حرفه حسابرسی و سایر صاحب نظران در زمینه کیفیت حسابرسی است. با توجه به هدف پژوهش، از روش نمونه گیری گلوله برفی برای مصاحبه عمیق استفاده شده است.

یافته ها حاکی از ارایه الگوی یکپارچه و مناسب برای شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی ایران است. این الگو شامل شرایط علی، عوامل مداخله گر، شرایط زمینه ای و راهبردهای مربوط به رفتار ناکارآمد حسابرسی و پیامدهای آن است.

مطابق نتایج پژوهش، شرایط علی اثرگذار بر رفتار ناکارآمد حسابرسی عبارت بودند از: اخلاق حرفه ای شرکا و مدیران مسیول، دانش و تجربه شرکا و مدیران مسیول و برنامه ریزی، نظارت و سرپرستی. شرایط مداخله گر عبارت بودند از: پاسخ خواهی اثربخش از حسابرسان، کنترل کیفیت جامعه، تناسب بازار کار، فشار اقتصادی، ساختاریافتگی موسسه، ماندگاری در حرفه و فشار زمانی. عوامل زمینه ای نیز شامل دولتی یا خصوصی بودن اقتصاد، فرهنگ مشارکت و توسعه یافتگی حرفه حسابرسی بودند.