شیعیان و کتابت حدیث

حدیث، از بیان شدن توسط معصوم تا قرار گرفتن در سطور کتب حدیثی، راهی را از میان حافظه راو یان، به دفاتر حدیثی ایشان پشت سر گذاشته است. یکی از مسایل مهم که در اعتبار روایات موثر است زمان و چگونگی - - مکتوب شدن روایات است؛ معمولا هرچه فاصله میان صدور و کتابت روایت کمتر باشد، خلل آن کمتر خواهد بود. در این نوشته، پس از تقسیم دوران صدر اسلام تا زمان تصنیف جوامع حدیثی موجود نزد شیعه به پنج دوره(پیدایش منابع اولیه حدیثی، سکوت و تعلیق، شکوفایی حدیث، تکمیل، تدو ین اولیه و پا لایش، تصنیف جوامع حدیثی)، با ارایه شواهد متعدد، روشن میشود که حدیث شیعه از ابتدا با کتابت همراه بوده است. هرچند کتابت حدیث در ابتدا فراگیر نبوده و مکتوبات اولیه حدیثی در اختیار معصومان بوده، اما به طور خاص از دو ره شکوفایی حدیث (دوران صادقین ) به بعد کتابت حدیث در امامیه رواج یافت؛ تا اینکه در دوران ایمه متاخر، غلبه تامی پیدا کرد. میتوان ادعا کرد تا پیش از غیبت کبری، بخش اعظم روایات شیعه در اصول حدیثی و جوامع ابتدایی حدیثی تدو ین شدند. در گام بعد با استفاده از این اصول، جوامع حدیثی تصنیف شدند که عمده میراث حدیثی امروز شیعه، از این تصنیفات است.