«سیمای زن» در ضرب المثل های ایرانی

ضرب المثل ها جزیی از ادبیات شفاهی هستند که در هر زبان و فرهنگی گفته و شنیده می شوند. زن از دیرباز در فرهنگ ها و تمدن های گوناگون ، موضوع بحث و جدل های فراوان فلسفی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی بوده است. در این میان ضرب المثل ها نه تنها آیینه زندگی امروز یک جامعه، بلکه انعکاس دهنده و سند معتبر فرهنگ عقاید و باورهای گذشتگان نیز می باشند. مطالعه ضرب المثل ها ، روشن کننده آن است که پدران و نیاکان ما چگونه فکر می کرده و چه روحیه ای داشته اند. جایگاه زن در طول تاریخ و در دوره های مختلف ، دارای فراز و نشیب های فراوانی بوده است که در ادبیات ملت ها و به ویژه در ضرب المثل ها، بازتاب گسترده ای یافته است. در این مقاله در صدد آنیم تا جایگاه زن در ضرب المثل های ایرانی را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده و سیمای ترسیم شده از زنان را از میان موضوعات ضرب المثل های ایرانی که در این باب آمده است ، چه شتایش شده و چه نکوهیده نمایان سازیم. با توجه به یافته‌های پژوهش، می‌توان گفت که بیشتر ضرب المثل ها، در عین حال که برخی صفات شایسته ی اخلاقی و انسانی زن به ویژه در ارتباط با حریم خانواده را تبلیغ و توصیه می کنند، نگاهی بیشتر مردانه، آمرانه و از بالا به زن دارند. در اکثر مفاهیم دریافت شده، به ویژگی های اخلاقی و رفتاری زن توجه بیشتری شده است و زنی خوب خواهد بود که با ارزش ها و مطالبات مرد و جامعه ی مردسالار ، کاملا سازگار باشد. با همه ی این تفاسیر می توان نتیجه گرفت که زن نقش سازنده ای در جامعه دارد و یکی از دو رکن اصلی زندگی به حساب آمده است و این مسیله، به خوبی در ضرب المثل های ایرانی به تصویرکشیده شده است.