ارتباط بین ویژگی های فیزیکوشیمایی خاک و جذب سلنیوم توسط گیاه برنج در دشت سیلاخور استان لرستان

سلنیوم یکی از عناصر ضروری کم مصرف برای انسان است. از آنجایی که میزان سلنیوم موجود در گیاه با مقدار آن در خاک ارتباط دارد و همچنین عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر میزان سلنیوم جذب شده توسط گیاه در خاک تاثیر می گذارد؛ بنابراین بررسی ارتباط بین جذب سلنیوم توسط گیاه و ویژگی های فیزیکی و شیمایی خاک بسیار مهم است. در این مطالعه، ابتدا روش های مختلف استخراج سلنیوم جهت تعیین غلظت آن در خاک و گیاه برنج در دشت سیلاخور استان لرستان در سال 1400 بررسی و سپس همبستگی بین ویژگی های خاک و میزان سلنیوم خاک و جذب آن توسط دانه برنج مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، ارتباط بین ویژگی هایی از خاک که با میزان سلنیوم گیاه، همبستگی معنی داری داشت با میزان سلنیوم موجود در دانه بررسی شد. نتایج نشان داد که سلنیوم قابل استخراج با عصاره گیر مونو پتاسیم فسفات (KH2PO4)  همبستگی معنی داری با سلنیوم قابل جذب گیاه داشت   و می تواند به عنوان عصاره گیر برتر جهت استخراج سلنیوم قابل جذب توسط گیاه در خاک استفاده شود. همبستگی معنی داری بین سلنیوم خاک و برخی خصوصیات خاک مثل میزان کربن آلی (*547/0-)، میزان کربنات کلسیم (**648/0)، درصد رس (*519/0-) و غلظت سولفات (*275/0-) مشاهده شد. ضریب رگرسیون بین ویژگی های خاک و سلنیوم خاک و گیاه به ترتیب 72/0 و 68/0 بود. غلظت سلنیوم دانه برنج در منطقه بین 016/1 تا 985/1 میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین غلظت سلنیوم قابل جذب در خاک های این منطقه بین 17/0 تا 52/0 میلی گرم بر کیلوگرم بود که نشان دهنده این است که در خاک های زیر کشت برنج در دست سیلاخور استان لرستان کمبود سلنیوم وجود ندارد.