بررسی اثر تنش کم آبی دوره ای بر عملکرد گیاه کینوا و تعیین تابع تولید آب مصرفی-عملکرد آن در خاک شور (مطالعه موردی: استان خوزستان)

هدف از این پژوهش تعیین تابع آب- عملکرد کینوا با اعمال تنش کم آبی در مراحل مختلف رشد گیاه بود. این مطالعه در سال زراعی 1398 بر روی گیاه کینوا رقم تی تی کاکا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 13 تیمار و سه تکرار در شهرستان اهواز اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری کامل و اعمال سه سطح تنش کم آبی در چهار مرحله مختلف رشد گیاه بودند. توابع آب - عملکرد دانه کینوا و کارایی مصرف آب به صورت تابع درجه دوم برازش داده شدند. روند افزایش عملکرد به ازاء آب مصرفی تا 3200 مترمکعب در هکتار صعودی بود. از 3200 تا 4000 مترمکعب در هکتار مصرف آب، عملکرد تقریبا ثابت و بیشینه بود (365 کیلوگرم در هکتار). بیشترین کارایی مصرف آب (22/1 کیلوگرم در مترمکعب) با مصرف آب حدود 2400 مترمکعب در هکتار به دست آمد. از 2400 تا 3000 مترمکعب در هکتار مصرف آب، میزان کارایی مصرف آب 12/1 کیلوگرم در مترمکعب بود. بنابراین مصرف بیشتر آب موجب کاهش کارایی مصرف آب شد. با وجود اینکه تنش کم آبی موجب افزایش کارایی مصرف آب در کشت کینوا شد اما در مدیریت کم آبیاری برای دستیابی به کارایی مناسب، علاوه بر حجم آب مصرفی باید به مرحله رشد گیاه نیز توجه نمود. در شرایط اقلیم استان خوزستان، دوره رشد اولیه و میانی حساس ترین دوره های رشد کینوا نسبت به تنش کم آبی بودند.