برآورد بیزین فراسنجه های منحنی شیردهی در گاوهای شیری ایران

 نمایش نموداری ترشح شیر در یک دوره شیردهی به عنوان منحنی شیردهی شناخته می شود. با ارزیابی منحنی شیردهی طراحی راهکارهای مناسب برای پرورش و مدیریت گاوهای شیری راحت تر انجام می شود. برای توصیف تولید شیر در یک دوره ی شیردهی در گاوهای شیری، مدل های ریاضی مختلفی توسعه یافته اند. برآورد پارامترهای این مدل ها در مورد گاوهای شیری ایران، با استفاده از روش بیزین انجام نشده است.

تحقیق حاضر، برآورد بیزین پارامترهای مدل های ریاضی وود، میلک بات، گمپرتز، دایجکسترا، کوبی- لیدو، ون برتالانفی، برودی و لاجستیک برای منحنی شیردهی بود. تعداد 30618، 30685 و 30627 رکورد روز آزمون به ترتیب برای تولید شیر، درصد چربی و درصد پروتیین مورداستفاده قرار گرفت. این رکوردها مربوط به روزهای 5 تا 305 روز دوره ی اول شیردهی گاوهای هلشتاین ایران با 3685 گاو از 350 گله بود.

در ابتدا داده ها برای اثرات ثابت معنی دارHTD و سن زایش گوساله تصحیح شدند. پارامترهای منحنی های شیردهی با استفاده از رکوردهای روز آزمون گاوها در رویه MCMC نرم افزار SAS و با به کار بردن یک مدل غیرخطی مختلط با روش بیزین برآورد گردیدند. برای در نظر گرفتن منحنی شیردهی انفرادی هرکدام از گاوها، اثر هر گاو به عنوان اثر تصادفی در تمامی مدل های غیرخطی مورداستفاده قرار گرفت. برای نمونه گیری از توزیع پسین پارامترها، از الگوریتم نمونه گیری زنجیره ی مارکوف مونت کارلو، با در نظر گرفتن دوره ی قلق گیری، فاصله ی نمونه گیری و تعداد کل سیکل به ترتیب 150000،100 و 400000 سیکل برای هرکدام، به دست آمد. برای بررسی مقادیر نمونه گیری شده و محاسبه شاخص همگرایی، از اندازه ی موثر نمونه و آزمون تشخیص جوک استفاده گردید. مدل ها، توسط معیار انحراف اطلاعات (DIC) باهم مقایسه شدند.

با بررسی آماره توابع و شاخص های همگرایی، تابع برودی برای تولید شیر و تابع وود برای درصد چربی و درصد پروتیین مناسب ترین مدل و برازش بهتری را نشان دادند. در نتایج به دست آمده، پارامترهای برآورد شده از تابع برودی برای تولید شیر به ترتیب 219/37، 544/0 و 084/0 برای a،b و c بود. برای درصد چربی شیر و درصد پروتیین شیر پارامترهای برآورد شده از تابع وود به ترتیب 29/4 و 53/3 برای a، 08/0- و 04/0- برای b و 0008/0- و 0004/0- برای c بود.

نتایج تحقیق حاضر، نشان داد که توابع برودی و وود به ترتیب، به عنوان بهترین مدل در پیش بینی تولید شیر و صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین ایران در دوره ی اول شیردهی می‎ باشند.