ارزیابی خطر لرزه ای برای گسل شمال تبریز با تحلیل تمایل لغزش براساس تنش منطقه ای مستخرج از سازوکار ژرفی زمین لرزه ها و مشاهدات GPS

تحلیل تمایل لغزش، ابزار با ارزشی جهت ارزیابی فعال شدن مجدد یک گسل و برآورد خطر لرزه ای است. انجام این تحلیل ابزار مفیدی را جهت کمی سازی پتانسیل لغزش روی یک گسل فراهم می آورد. گسل و میدان تنش تحت بررسی می تواند معلوم یا فرضی باشد. با استفاده از جهت لغزش احتمالی می توان سازوکار ژرفی را نیز تعیین نمود که با استفاده از آن امکان بررسی سازگاری مابین سازوکارهای ژرفی با ساختارهای زمین شناسی وجود دارد. انجام این آنالیز هم در مورد یک گسل و هم در مجموعه ای از گسل ها امکان پذیر است. پتانسیل لغزش به میدان تنش منطقه ای، جهت صفحه گسل و ضریب اصطکاک بستگی دارد. باتوجه به واقع شدن کلان شهر تبریز در مجاورت گسل شمال تبریز، مطالعه پتانسیل لرزه ای در این گسل از اهمیت ویژه ای جهت تحلیل خطر لرزه ای برای این شهر برخوردار است. در این تحقیق اطلاعات هندسی گسل از منابع مختلف استخراج و ثابت فرض شد. در ادامه تنش منطقه ای از منابع مختلف گردآوری شد. همچنین با استفاده از مشاهدات GPS تنش منطقه ای که بهترین انطباق را به منطقه موردمطالعه داشته باشد برآورد گردید. سپس تنش با استفاده از قانون کاوچی (Cauchy’s law) در راستای بخش های مختلف گسل و عمود بر آن ها تجزیه و پتانسیل لغزش برای آن ها با در نظرگرفتن درصد نسبت تنش برشی به نرمال محاسبه گردید. حالت های مختلف تنش نتایج متفاوتی را برای تحلیل در پی داشتند. نکته قابل توجه در نتایج، تمایل لغزش بالای 50 درصد برای شاخه گسل گذرنده از شمال کلان شهر تبریز می باشد که پتانسیل رخداد زمین لرزه را در این بخش نشان می دهد.