ارزیابی توان گلدهی بنه های زعفران در گروه های وزنی مختلف در محیط آبکشت

بخش زیادی از بنه های زعفران که هر ساله در مزارع کشت می شوند، فاقد وزن مطلوب بوده و توان بسیار کمی جهت گلدهی در شرایط مزرعه ای دارند. این فرضیه مطرح است که با توجه به حذف مقاومت فیزیکی خاک و نیز کنترل بهتر عوامل محیطی در سیستم آبکشت (هیدروپونیک)، امکان گل گیری از این قبیل بنه ها در محیط کنترل شده وجود داشته باشد. در همین راستا، در این تحقیق اثر وزن های مختلف بنه مادری (2 تا 4، 4 تا 6 ، 6 تا 8 و 8 تا 10 گرم) بر خصوصیات گلدهی زعفران در محیط کنترل شده در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی باغبانی دانشگاه بیرجند، مورد بررسی قرار گرفت. بنه ها، مرحله تولید آغازه گل (گل انگیزی) را در خاک مزرعه سپری کردند و مرحله ظهور گل ها در شرایط تحت کنترل (دمای 1±15 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 75 درصد و تناوب نوری 8 ساعت نور و 16 ساعت تاریکی) و با تراکم کشت 500 بنه در مترمربع صورت پذیرفت. صفات مورد مطالعه شامل تعداد گل، عملکرد گل، متوسط وزن گل، طول گل، طول کلاله و خامه و نیز وزن خشک کلاله، پرچم و گلبرگ بودند. نتایج نشان داد که تعداد گل در گروه های وزنی 2 تا 4، 4 تا 6، 6 تا 8 و 8 تا 10 گرم به ترتیب صفر، 2/56، 7/193 و 425 عدد در مترمربع بود که بیانگر تولید حداقل یک گل در هر بنه به ترتیب در صفر، 2/11، 7/38 و 85 درصد بنه ها در گروه های وزنی مذکور می باشد. مقدار عملکرد گل در تیمارهای آزمایشی به ترتیب صفر، 24، 6/96 و 198 گرم در مترمربع و میزان عملکرد خشک مادگی (خامه + کلاله) به ترتیب صفر، 25/0، 98/0 و 13/2 گرم در مترمربع بود. در مجموع، بنه های با وزن کمتر از 4 گرم فاقد توان گلدهی بودند، ولی بنظر می رسد بنه های با وزن 4 تا 8 گرم در شرایط کنترل شده بتوانند در مقایسه با محیط طبیعی عملکرد گل و کلاله بیشتری تولید نمایند.