مطالعه اثر جلبک دریایی، لیگنین و کمپوست چای بر میزان کروسین، پیکروکروسین، سافرانال و برخی صفات فیتوشیمیایی در گلبرگ و کلاله گیاه زعفران (Crocus sativus L.)

رویکرد جدید تولید گیاهان دارویی به سمت افزایش کمیت و کیفیت ماده موثره با استفاده از روش های کشاورزی پایدار و ارگانیک پیش می رود، بنابراین استفاده از کود های آلی در تولید گیاهان دارویی برای تحقق این اهداف ضرورت می یابد. این تحقیق بر پایه طرح  بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه  شخصی زعفران در شهرستان کاشمر و آزمایشگاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. تیمار ها شامل: عصاره جلبک دریایی کلپ در غلظت (0، 1، 2، 3 میلی گرم در لیتر)، کمپوست چای (0، 200، 300، 400 میلی گرم در لیتر) و لیگنین (0، 500، 1000، 1500 میلی گرم در لیتر) بوده است. متغیر های اندازه گیری شده شامل فنل کل، فلاونویید کل، فعالیت آنتی اکسیدانی، آنتوسیانین در دو بافت کلاله و گلبرگ  و همچنین سافرانال کل، کروسین کل، پیکروکروسین کل در بافت کلاله بود. نتایج نشان داد که تیمار ها در سطح یک درصد معنی دار بودند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیش ترین میزان فنل کل کلاله (75/6 میلی گرم بر گرم) در تیمار جلبک دریایی 3 میلی گرم در لیتر و بیش ترین میزان فلاونویید کل کلاله (04/2 میلی گرم بر گرم) در اثر متقابل تیمارهای لیگنین 500 میلی گرم در لیتر، جلبک دریایی 1 میلی گرم در لیتر و کمپوست چای 200 میلی گرم در لیتر مشاهده شد.  بالاترین میزان آنتوسیانین گلبرگ نیز (42/0 میلی گرم بر گرم) در تیمار جلبک دریایی 2 میلی گرم در لیتر، بیش ترین درصد ظرفیت آنتی اکسیدانی کلاله (47/10 درصد) و بیش ترین میزان آنتوسیانین کلاله (074/0 میلی گرم بر گرم) در تیمار شاهد مشاهده شد. در نهایت می توان نتیجه گرفت کود های جلبک دریایی، لیگنین و کمپوست چای تاثیر خوبی بر گیاه زعفران داشتند و با توجه به اهمیت اقتصادی این گیاه استفاده هرچه بیشتر از کود های زیستی و آلی و جایگزین کردن با کود های شیمیایی اثرات بهتری در کشاورزی خواهد داشت.